Mianem wyniku finansowego z reguły określa się określoną różnicę zachodzącą pomiędzy osiągniętymi przez dane przedsiębiorstwo przychodami a poniesionymi przez nie kosztami w konkretnym okresie sprawozdawczym.
Jeśli osiągnięty wynik finansowy posiada dodatnie wartości, nazywa się go zyskiem, natomiast w przypadku wartości ujemnych mówi się o stratach wynikających z działalności. Podzielenie danego wyniku finansowego przez wartość przychodów, zaangażowanego kapitału lub aktywów pozwala na ustalenie rentowności danego przedsiębiorstwa w określonym czasie.
Wynik finansowy brutto
Wyniki finansowe brutto składają się z kilku podstawowych elementów. W głównej mierze wchodzą w nie rezultaty operacji finansowych i nadzwyczajnych, a także wyniki z prowadzonej działalności operacyjnej, biorąc pod uwagę m.in. pozostałe przychody oraz koszty operacyjne.
Wynik finansowy brutto przedsiębiorstwa zamieszcza się w tworzonym w oparciu o ustawę o rachunkowości bilansie zysków i strat, dzięki czemu stwarza się możliwość prawidłowego ustalenia podstawy naliczania podatku dochodowego brutto. Jeśli natomiast w grę wchodzą spółki kapitałowe, w oparciu o wynik finansowy brutto można określić wysokość dywidendy. Wynik finansowy brutto oblicza się, ustalając najpierw zysk lub stratę ze sprzedaży, które muszą być równe przychodom, od których odlicza się koszty podstawowej działalności.
Później oblicza się zysk lub stratę brutto, biorąc pod uwagę zysk lub stratę ze sprzedaży pomniejszone albo powiększone o kolejne przychody lub koszty finansowe i operacyjne. Na koniec ustala się zysk albo stratę netto, oscylujące na tym samym poziomie co zysk lub strata brutto pomniejszone o kwotę podatku dochodowego.
Wynik finansowy netto
Jest to różnica pomiędzy sumą przychodów oraz nadzwyczajnych zysków osiągniętych w konkretnym okresie sprawozdawczym a sumą kosztów związanych z uzyskaniem wspomnianych przychodów, jak również nadzwyczajnych strat i konieczności opłacenia podatku dochodowego.
W przypadku przedsiębiorstw należących do osób fizycznych, a także spółek cywilnych i spółek osobowych prawa handlowego wyniki finansowe brutto oraz netto pokrywają się ze sobą. Dzieje się tak ze względu na to, że w tych przypadkach za podatników podatku dochodowego uznaje się samych właścicieli oraz wspólników, a nie ich firmy.
Sposoby obliczania wyników finansowych brutto
Wynik finansowy brutto stanowi różnicę pomiędzy dwoma zasadniczymi sumami. Pierwszą z nich jest suma wszelkich przychodów oraz nadzwyczajnych zysków, drugą natomiast kwota całkowitych kosztów oraz nadzwyczajnych strat. Dodatnie wyniki finansowe brutto oznaczają zyski finansowe brutto, a ujemne wyniki są równoznaczne ze stratami brutto.
Jeśli przedsiębiorstwo w danym okresie sprawozdawczym osiągnęło zysk brutto, musi liczyć się z koniecznością wpłacenia podatku dochodowego do Urzędu Skarbowego. Z kolei przedsiębiorstwa, które w tym czasie zanotowały stratę brutto, podatek dochodowy oscyluje na poziomie 0. Co istotne, począwszy od 2015 roku kategorię zysków oraz strat nadzwyczajnych odnosi się wyłącznie do zakładów ubezpieczeń, banków, spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych oraz zakładów reasekuracyjnych. W innych zakładach straty i zyski stanowią przychody oraz koszty operacyjne. Dlatego też drugi składnik każdej sumy zazwyczaj przyjmuje wartość 0.
Sposoby obliczania wyniku finansowego netto
Aby policzyć wynik finansowy netto, należy odjąć od wyniku finansowego brutto równowartość kwoty podatku dochodowego Wzór na wynik finansowy netto równy jest różnicy przychodów w połączeniu z zyskami nadzwyczajnymi oraz kosztów i strat nadzwyczajnych, przy czym osiągniętą w ten sposób wartość dodatkowo pomniejsza się również o kwotę podatku dochodowego. Przyjmuje się jednak tutaj również zastrzeżenie odnoszące się do wyników finansowych brutto.
I tak począwszy od 2015 roku zyski i straty nadzwyczajne są równocześnie zyskami i kosztami operacyjnymi w przypadku większości przedsiębiorstw poza bankami, zakładami reasekuracyjnymi, zakładami ubezpieczeń oraz SKOK-ami. Dlatego też w większości sytuacji do obliczenia wyniku finansowego netto wystarczy odjąć od siebie przychody i koszty, a następnie otrzymaną w ten sposób różnicę pomniejszyć dodatkowo o kwotę podatku dochodowego.
Zyski i straty – kiedy się pojawiają?
Z reguły o osiąganiu zysków przez przedsiębiorstwo można mówić wtedy, gdy swoje towary lub usługi sprzedaje ono po wyższych cenach niż wynoszą całkowite koszty działalności danej firmy. Odnosi się to również do sytuacji naliczania kontrahentowi karnych zobowiązań finansowych za niewywiązywanie się z zawartej umowy.
Zyskać może także firma, która odpisuje swoje zobowiązania z tytułu przedawnionych weksli. Strata pojawia się natomiast wtedy, gdy firma sprzedaje swoje towary po niższych cenach niż koszty działalności, musi płacić karne odsetki za zwlekanie z realizację zleceń lub niewywiązywanie się z zawartej umowy oraz dotyczy ją odpisywanie przedawnionych weksli obcego pochodzenia.
