Znak towarowy – jak go zarejestrować?

Obecnie, w dobie ogromnej konkurencji niemal w każdej branży, poszczególne przedsiębiorstwa muszą wyróżniać się czymś konkretnym między sobą. Nie chodzi tylko o pewne wyznaczniki jakości oferowanych towarów czy usług, ale przede wszystkim o nazwę firmy, jego logo, logotyp oraz hasło.

Wśród większych przedsiębiorców rejestrowanie tego typu znaków wydaje się być na porządku dziennym, co pozwala im w efekcie zabezpieczyć się przed nieuczciwymi praktykami ze strony konkurencji. Sprawy jednak nieco komplikują się w przypadku właścicieli mniejszych firm, którzy często zaniedbują tego rodzaju kwestie, narażając się tym samym na straty finansowe oraz wizerunkowe. Warto zatem zastanowić się, dlaczego znak towarowy jest tak istotny dla każdego przedsiębiorstwa.

Czym jest znak towarowy?

Pojęcie to zostało szczegółowo wyjaśnione w odpowiednich regulacjach prawnych, zawartych zarówno w polskim, jak i w unijnym prawie.

Zgodnie z tymi wytycznymi za znak towarowy należy uznać wszystkie oznaczenia występujące w postaci graficznej, które służą wyodrębnieniu produktów i usług oferowanych przez jedno przedsiębiorstwo od produktów i usług sprzedawanych przez inną firmę.

Znak towarowy może występować w różnych formach. Może to być zatem określony wyraz lub hasło kojarzące się z daną firmą (w praktyce jest to zawsze nazwa przedsiębiorstwa). Niekiedy hasło takie może współwystępować z grafiką, wówczas mówimy o tzw. logo, charakterystyczny znak graficzny nierzadko występuje także samodzielnie, bez żadnego dołączonego tekstu. Znak towarowy czasem wyraża się też w znaku przestrzennym, na przykład w nietypowym wyglądzie lub kształcie samego produktu albo jego opakowania, lub w charakterystycznej kompozycji kolorystycznej, zastrzeżonej dla jednego producenta. Niekiedy jest to również prezentacja multimedialna, jakkolwiek zdarza się to bardzo rzadko.

Znaki towarowe poza formą wizualną mogą występować także w innych sferach, na przykład audialnej pod postacią charakterystycznej melodii lub sensorycznej (na przykład określony zapach). Za znak towarowy niejednokrotnie uznaje się również domeny internetowe. Najczęściej przedsiębiorcy decydują się jednak na zastrzeżenie swojej nazwy lub logo.

Potrzeba ochrony znaku towarowego

Dzięki znakom towarowym w świadomości klientów pozostaje jedna marka produktu skojarzona z konkretnym znakiem graficznym, w konsumentach wzbudza to ponadto odczucie, że dana firma oferuje najlepsze na rynku produkty oraz usługi w swojej dziedzinie. Znak towarowy jednoznacznie wskazuje, kto jest właścicielem danej marki oraz jakie towary znajdują się w jego ofercie. Szczególnie istotne okazuje się to w przypadku dużej popularności marki współtworzonej przez kilka osób, czy też podmiotów (jeśli wiadomo, do kogo rzeczywiście należy znak towarowy, można sprawiedliwie rozdzielać przychody ze sprzedaży).

Jeśli przedsiębiorstwo narażone jest na bankructwo, sprzedaż znaku towarowego lub jego wystawienie na licytację może przesądzić o dalszym istnieniu firmy na rynku. Trzeba też mieć świadomość, że dzięki znakom towarowym możliwe staje się również skuteczne zwalczanie praktyk nieuczciwej konkurencji, polegających na podszywaniu się mniej znanych firm pod bardziej rozpoznawalne marki. Oczywiście, takie działanie uznaje się za wykroczenie przeciwko obowiązującemu prawu, jest ono zatem zagrożone określonymi sankcjami karnymi, zarówno na gruncie prawa karnego, jak i cywilnego.

Procedura rejestrowania znaków towarowych

Czas trwania rejestracji znaków towarowych trwa długo, ale warto ją przeprowadzić dla dobra swojej firmy. Przeprowadza się ją zawsze w Urzędzie Patentowym RP, przy czym wnioski składa się samodzielnie albo za pośrednictwem pełnomocnika. Zanim jednak dojdzie do złożenia takiego wniosku, trzeba sprawdzić, czy wybrany przez nas znak nie został już zastrzeżony w urzędzie patentowym. Później składa się formularz podania, w którym opisuje się odpowiednio znak, wskazując także na rodzaj prowadzonej przez firmę działalności, określając także klasy towarowe oraz usługowe w oparciu o Międzynarodową Klasyfikację Towarów i Usług. Trzeba mieć świadomość, że złożenie takiego wniosku wiąże się z koniecznością wniesienia opłaty w odpowiedniej, ustalonej przez urząd wysokości. Zaleca się osobiste złożenie formularza, jakkolwiek można w tym celu wykorzystać również rzecznika patentowego, pocztę albo telefaks.

Formularz można złożyć również za pomocą sieci internetowej, pod warunkiem jednak, że zostanie to dokonane na stronie urzędu patentowego przy wykorzystaniu podpisu elektronicznego. W tym celu można skorzystać także z profilu zaufanego na ePUAP. Do wniosku należy dołączyć odpowiednie dane osoby zgłaszającej znak towarowy, dokładny opis grafiki, wyglądu albo melodii znaku towarowego, a także wykaz usług i towarów, których będzie dotyczyć wspomniany znak. Wszelkie danodnośnie doie przebiegu procedur zgłaszania znaków towarowych do urzędów patentowych dostępne są na stronach internetowych urzędu patentowego oraz innych portalach internetowych w sieci.