Część przedsiębiorców, zakładając własną działalność gospodarczą, powierza wszelkie sprawy administracyjne biurom rachunkowym, licząc na to, że w ten sposób uchroni się przed różnymi błędami w rozliczeniach. W większości wypadków takie rozwiązanie rzeczywiście przynosi pożądany skutek, a to ze względu na fakt pozostawienia księgowości w rękach prawdziwych profesjonalistów, znających się na rzeczy. W takim wypadku przedsiębiorcy pozostaje jedynie konieczność opłacenia wyliczonego uprzednio podatku lub ubezpieczenia. Niekiedy jednak zdarza się, że przedsiębiorca współpracujący z biurem rachunkowym zostaje pociągnięty do odpowiedzialności za błędy w księgach rachunkowych. Co można zrobić w takiej sytuacji?
Odpowiedzialność przedsiębiorcy
Co do zasady, za błędy w rozliczeniach podatkowych odpowiada przedsiębiorca całym swoim majątkiem. W sytuacji stwierdzenia jakichkolwiek nieścisłości w nadesłanej dokumentacji urząd skarbowy wzywa podatnika do ich skorygowania, nakładając na niego również określone sankcje karne. Nawet jeśli w umowie z biurem rachunkowym zawarto zapis o przeniesieniu odpowiedzialności karnej na biuro rachunkowe, dla organów podatkowych ten fakt nie ma żadnego znaczenia. Ukarany w tych okolicznościach zostanie zatem przedsiębiorca jako podmiot zobowiązany do prawidłowego wyliczenia i uiszczenia zobowiązań podatkowych. Właściciel firmy w szczególności odpowiada za niepobrane podatki albo podatki pobrane, które ostatecznie nie zostały wpłacone, choć powinny były, choćby ze względu na wykonywaną funkcję płatnika. Dotyczy to na przykład nieuregulowanych zaliczek na podatek dochodowy odprowadzanych od pensji pracowniczych.
Odpowiedzialność biura rachunkowego
Trzeba mieć świadomość, że kodeks cywilny daje przedsiębiorcom możliwość ubiegania się o odszkodowanie od biura rachunkowego w wypadku niewykonania lub nienależytego wykonania ciążących na tym drugim podmiocie zobowiązań. Za nierzetelne prowadzenie księgowości i wynikające z tego konsekwencje właściciele biura rachunkowego mogą zatem odpowiedzieć poprzez nałożenie na nich konieczności opłacenia szkody powstałej na skutek niewykonania lub nieprawidłowego wykonania zlecenia. Dobrze jednak jest zwrócić uwagę także na przepis wskazujący, że nie można obarczyć dłużnika żadną odpowiedzialnością karną czy też finansową w sytuacji, gdy wszelkie nieprawidłowości nastąpiły na skutek okoliczności, za które dłużnik nie ponosi winy. W praktyce oznacza to, że za błędy powstałe na skutek zaniedbania samego klienta biura (np. niedostarczenia w terminie niezbędnej dokumentacji) odpowiada sam przedsiębiorca. Z drugiej jednak strony należy uświadomić sobie, że większość istniejących na rynku biur rachunkowych posiada ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej, co jest zresztą zgodne z obowiązującym prawem. Ewentualne odszkodowanie, które sąd przyzna przedsiębiorcy za zaniedbania ze strony właściciela czy pracownika biura, pokrywane są zatem przez zakład ubezpieczeniowy, obsługujący dane biuro.
Suma ubezpieczenia zwykle zależy od zakresu wykonywanych faktycznie przez biuro czynności. I tak usługi ograniczające się tylko do doradztwa podatkowego zwykle oznaczają konieczność opłacenia sumy w wysokości 5 tys. euro, jeśli w zakresie obowiązków służbowych biura mieści się prowadzenie ksiąg rachunkowych, suma ta wzrasta do 10 tys. euro. Z kolei 15 tys. euro biuro musi opłacić wtedy, gdy zajmuje się zarówno doradztwem podatkowym, jak i usługowym opracowywaniem podatkowych ksiąg przychodów i rozchodów. Co istotne, wspomniane sumy opłaca się w złotówkach stanowiących równowartość wymienionych w euro kwot.
Jak uzyskać odszkodowanie od biura rachunkowego?
Przedsiębiorca, który stara się o odszkodowanie od biura rachunkowego, powinien dokładnie określić zakres powierzonych danej jednostce obowiązków służbowych. Należy także wyszczególnić, jakie błędy zostały dostrzeżone w rozliczeniach oraz jakie konsekwencje wynikają z tych nieprawidłowości. W treści zawartej przez strony umowy zwykle wskazuje się wszystkie te informacje, podkreślając, kto odpowiada za błędy w rozliczeniach oraz w jaki sposób potwierdza się fakt przyjęcia faktur do rozliczenia.
Przestępstwa podatkowe
Zwykłe zaniedbania lub błędy w wyliczeniu podatku obarczone są zatem ryzykiem konieczności zapłaty odszkodowania ze środków ubezpieczyciela. Niekiedy jednak nieprawidłowe działania biura rachunkowego zostają zaliczone do przestępstw lub wykroczeń skarbowych. W takim wypadku odpowiedzialnością karną obarcza się albo właściciela danego biura, albo księgowego, który bezpośrednio odpowiadał za przeprowadzanie nieuczciwych procederów. Według obowiązujących przepisów prawnych nie da się jednak pociągnąć do odpowiedzialności osoby, które nie są w żaden sposób winne popełnieniu zabronionych czynów.
Podsumowanie
Jeśli przedsiębiorca nie zna się na prowadzeniu ksiąg rachunkowych, powinien powierzyć to zadanie profesjonalnym biurom rachunkowym. Warto jednak kierować się w tym zakresie opiniami innych klientów danego biura, samodzielnie pilnując także własnych finansów.
