W ostatnich latach coraz większą uwagę przywiązuje się do kwestii ochrony środowiska, próbując na różne sposoby uniknąć jego degradacji. Te dążenia znajdują swoje odzwierciedlenie także w rozmaitych regulacjach prawnych odnoszących się do przeciwdziałania nadmiernej produkcji odpadów, zwłaszcza tych, które nie są biodegradowalne. W tym aspekcie na szczególną uwagę zasługują przepisy regulujące wysokość i zasady uiszczania tzw. opłaty recyklingowej, związanej z ceną toreb z tworzyw sztucznych, dostępnych w sklepach oraz marketach. Aby zadośćuczynić wszelkim kwestiom formalnym w tym względzie, trzeba także wziąć pod uwagę konieczność wpisania wspomnianej opłaty do bazy danych odpadowych. Przy tym mogą się jednak niekiedy pojawić pewne trudności, dlatego też warto najpierw zaznajomić się z regułami dokonywania wpisów we wspomnianej bazie.
Czym jest opłata recyklingowa?
Pod pojęciem opłaty recyklingowej rozumie się specjalną opłatę nakładaną na klientów w sklepach oraz supermarketach, którzy nabywają torby na zakupy wykonane z tworzywa sztucznego, służące do przenoszenia w nich zakupionych towarów. Regulacje prawne odnoszące się do tej opłaty wprowadzono wraz z początkiem 2018 roku i najpierw pobierano ją od lekkich opakowań o grubości materiału nieprzekraczającego 50 mikrometrów.
Z opłaty natomiast aż do września 2019 roku zwolnione były bardzo lekkie torby o grubości poniżej 15 mikrometrów. Ten fakt argumentowano ich przydatnością w kontekście zachowywania higieny przechowywania żywności, zwłaszcza warzyw i owoców dostępnych luzem. Sytuacja była na bieżąco monitorowana przez kilkanaście miesięcy, w trakcie których zauważono skłonność klientów do nabywania toreb o grubości powyżej 50 mikrometrów, od których wcześniej nie pobierano żadnych opłat. Mając to na uwadze, również te opakowania obciążono dodatkowymi kosztami nabywania. Najcieńsze foliowe reklamówki ciągle natomiast pozostają bezpłatne.
Opłata recyklingowa a VAT
Obecnie za każdy egzemplarz torby na zakupy wykonanej z tworzywa sztucznego trzeba dodatkowo dopłacić 20 groszy. Trzeba mieć świadomość, że opłaty recyklingowe uznaje się za podstawę opodatkowania VAT, jeśli chodzi o czynnych podatników tego podatku. Do końca 2019 roku przedsiębiorstwo miało obowiązek wnosić tę opłatę raz w roku do 15 marca roku bezpośredniego następującego po roku pobrania opłaty. Obecnie w świetle nowych regulacji prawnych należności te pobiera się w systemie kwartalnym w terminie do 15 dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym doszło do pobrania opłaty.
Początek 2020 roku przyniósł jednak także inne zmiany i zobowiązania ewidencyjne, którymi obciążono przedsiębiorców prowadzących działalność handlową i oferującą możliwość zakupu opakowań z tworzywa sztucznego. Od tej pory właściciel sklepu zobligowany jest do ewidencjonowania liczby zakupionych oraz sprzedanych w ciągu roku kalendarzowego toreb objętych opłatą recyklingową. Można to uczynić w zależności od indywidualnych preferencji albo w formie papierowej, albo elektronicznej. Ważne jest jednak, aby w razie prowadzenia większej ilości sklepów i punktów handlowych przez jedną osobę taka ewidencja była prowadzona oddzielnie dla każdego sklepu. Termin przechowywania sporządzonych ewidencji mija po 5 latach od końca roku kalendarzowego, którego dotyczyła konkretna ewidencja.
Rejestr BDO – co to jest?
Rejestrem BDO nazywa się specjalny rejestr podmiotów zajmujących się wprowadzaniem produktów, w tym towarów w opakowaniach oraz gospodarowaniem odpadami. Dzięki BDO możliwe jest rzetelne gromadzenie danych o odpadach oraz elektroniczne załatwianie wszelkich formalności rejestrowych, sprawozdawczych i ewidencyjnych. Za prowadzenie BDO odpowiadają marszałkowie poszczególnych województw.
Wpisy przedsiębiorców do rejestru odbywają się albo na ich wniosek, albo z urzędu w zależności od tego, w jakiej branży oni działają. Do tego rejestru obowiązkowo muszą być wpisane podmioty: wytwarzające odpady i prowadzące ich ewidencję; przywożące do Polski sprzęt elektroniczny i elektroniczny, smary, oleje, pojazdy, akumulatory oraz baterie; zajmują się produkowaniem albo importem opakowań, nabywając je od firm działających na terenie Unii Europejskiej.
Obowiązki przedsiębiorcy względem BDO
Od nowego roku na przedsiębiorcach ciąży obowiązek składania w terminie do 15 marca następnego roku specjalnego sprawozdania o opakowaniach, produktach oraz gospodarowaniu odpadami, w którym wskazuje się na liczbę wydanych i nabytych toreb na zakupy z tworzywa sztucznego.
Sprawozdanie takie składa się w formie elektronicznej, wypełniając specjalny formularz, przesyłany później z indywidualnego konta przedsiębiorstwa. Jednak, aby złożyć takie sprawozdanie, niezbędny jest uprzedni wpis przedsiębiorcy do rejestru. Termin jego złożenia upłynął na koniec grudnia 2019 roku. Takie sprawozdanie odnoszące się do 2019 roku trzeba będzie złożyć już w marcu 2020 roku, jakkolwiek w stosunku do toreb o grubości powyżej 50 mikrometrów sprawozdanie obejmie okres od września do grudnia ubiegłego roku.
Autor: Łukasz Stachurski
