Pracodawca jest zobowiązania do wypłacenia wynagrodzenia pracownikowi, który chwilowo stał się niezdolny do pracy z powodu choroby.
Pracodawca jest zmuszony do wypłacenia wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek:
- choroby trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika który ukończył 50 rok życia, trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego pracownikowi należy się 80% lub więcej, gdy u pracodawcy obowiązuje wyższe wynagrodzenie za okres choroby,
- wypadku w drodze do pracy lub z pracy albo choroby przypadającej w okresie ciąży w okresie przypadającym wskazanym w punkcie poprzednim, pracownik zachowuje prawo do 100% wynagrodzenia,
- poddania się niezbędnym badaniom i czynnościom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów przypadającym wskazanym w punkcie poprzednim, pracownik zachowuje prawo do 100% wynagrodzenia,
- zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu przysługuje w wysokości 70% podstawy wymiaru.
Wynagrodzenie za czas choroby jest wypłacane przez pracodawcę, z jego środków własnych, przy czym pracodawca jest zobowiązany do wypłaty tego wynagrodzenia za okres niezdolności pracownika do pracy trwającej łącznie 33 dni w ciągu danego roku kalendarzowego. Okres ten może trwać w sposób ciągły jak również może stanowić sumę kolejnych okresów nieobecności w pracy z powodu choroby, aż do wyczerpania 33 dniowego limitu w danym roku kalendarzowym. Znaczenia nie mają długości przerw pomiędzy poszczególnymi okresami chorobowymi jak również rodzaj choroby.
Jaki zasiłek chorobowy?
Począwszy od 34 dnia choroby pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
ZUS wypłaca zasiłek chorobowy za czas niezdolności do pracy trwającej łącznie dłużej niż 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika który ukończył 50 rok życia, trwającej łącznie dłużej niż 14 dni w ciągu roku kalendarzowego,
Dotyczy to tylko firm, które do ubezpieczenia zgłaszają nie więcej niż 20 osób. Pracownikom firm które do ubezpieczenia zgłaszają więcej niż 20 osób, zasiłek chorobowy wypłaca pracodawca.
Jaka jest podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego /zasiłku chorobowego/?
Podstawę wymiaru wynagrodzenia za okres choroby oblicza się sumując wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy poprzedzających powstanie niezdolności do pracy dzieląc przez 12. Jeśli pracownik nie przepracował jeszcze tego okresu to podstawę liczymy z faktycznego okresu zatrudnienia.
Do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku przysługującego pracownikowi przyjmuje się przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe lub wypadkowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia społeczne / aktualnie 13,71% Informacja ZUS /
Dla zobrazowania obliczeń, poniżej znajduje się przykład:
Przykład 1
– pracownik co miesiąc otrzymuje stałą kwotę wynagrodzenia brutto = 2 000 zł
– średnia przychodu z poprzednich 12 miesięcy, które pracownik przepracował = (12 x 2 000 zł) / 12 = 2 000 zł
– kwota składek na ubezpieczenia społeczne do odliczenia = 2 000 zł x 13,71% = 274,20 zł
Podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego = 2 000 zł – 274,20 zł = 1 725,80 zł
Jak obliczyć wynagrodzenie / zasiłek / za okres L4 i potracenie wynagrodzenia za okres L4?
Zgodnie z przepisami prawa pracy (art. 92 kodeksu pracy) pracownik niezdolny do pracy na skutek choroby czy też odosobnienia w związku z chorobą zakaźną jest uprawniony do 80% wynagrodzenia, o ile obowiązujące u danego pracodawcy regulacje wewnętrzne, np. regulamin wynagradzania, układ zbiorowy nie przewidują z tego tytułu wynagrodzenia wyższego.
Natomiast w przypadkach: (1) choroby pracownicy przypadającej w okresie ciąży; (2) wypadku w drodze do pracy; (3) poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz poddania się zabiegowi ich pobrania, pracownikowi przysługuje 100% wynagrodzenia.
Dla zobrazowania obliczeń, poniżej znajduje się przykład:
Przykład 2
– wynagrodzenie brutto przysługujące pracownikowi w miesiącu L4 : 2 000 zł
– liczba dni choroby z L4 : 4 dni
– ilość dni wg ZUS : 30 dni
– procent wynagrodzenia za okres choroby : 80%
– podstawa wymiaru dla L4 : 1 725,80 zł / Przykład 1 /
1. Wynagrodzenie za okres choroby /zasiłku chorobowego /:
wynagrodzenie za dzień choroby = podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego : Ilość dni wg ZUS
dzienna podstawa chorobowego = wynagrodzenie za dzień choroby x procent wynagrodzenia za okres choroby
wynagrodzenie za okres choroby = dzienna podstawa chorobowego x liczba dni choroby z L4
Wynagrodzenie liczymy w następującej kolejności :
wynagrodzenie za okres choroby
= (podstawa wymiaru / Ilość dni wg ZUS) x procent wynagrodzenia za okres choroby x liczba dni choroby z L4
= (1 725,80 zł / 30 dni) x 80% x 4 dni = 184,0853… = 184,09 zł /zaokr. do 0,01 zł/
2. Potrącenie wynagrodzenia za okres choroby z wynagrodzenia brutto pracownika :
potrącenie wynagrodzenia za dzień choroby = Wynagrodzenie brutto przysługujące w miesiącu L4 / ilość dni wg ZUS
potrącenie wynagrodzenia za okres choroby = potrącenie wynagrodzenia za dzień choroby * liczba dni choroby z L4
Potracenie liczymy w następującej kolejności :
potrącenie wynagrodzenia za okres choroby
= (podstawa wymiaru : ilość dni wg ZUS ) x liczba dni choroby z L4
= (2 000 zł : 30 dni) x 4 dni = 266,66(66) = 266,67 zł
3. Wynagrodzenia brutto po rozliczeniu L4 :
– wynagrodzenie brutto przysługujące pracownikowi w miesiącu L4 = 2 000 zł
– wynagrodzenie za okres 4 dni L4 = 184,09 zł
– potrącenie wynagrodzenia za okres 4 dni L4 = 266,67 zł
Kwota brutto :
= wynagrodzenie brutto przysługujące pracownikowi w miesiącu L4 + Wynagrodzenie za okres L4 – Potrącenie wynagrodzenia za okres L4
= 2 000 zł + 184,09 zł – 266,67 zł = 1 917,42 zł
Od tak wyliczonej kwoty brutto wynagrodzenia zostaną naliczone składki na ubezpieczenia społeczne, fundusze, składka zdrowotna i zaliczka na podatek dochodowy. / poniżej skrótowe rozliczenie wynagrodzenia /
Do rozliczenia składek i podatku, musimy jeszcze ustalić podstawy ich naliczeń.
Podstawy naliczeń i obliczenia składek i podatku dokonujemy w następującej kolejności :
1. Podstawa do naliczenia ubezpieczenia społecznego = 1 733,33 zł
= kwota brutto – wynagrodzenia za okres L4 = 1 917,42 – 184,09 = 1 733,33 zł
Wynagrodzenie za okres L4 nie wchodzi do podstawy naliczenia.
Składki 13,71% na ub. społeczne za pracownika z podstawy 1 733,33 zł wynoszą 237,64 zł
2. Podstawa do ubezpieczenia zdrowotnego = 1 679,78 zł
= kwota brutto – składki na ubezpieczenie społeczne za pracownika = 1 917,42 – 237,64 zł = 1 679,78 zł
Składka na ubezpieczenie zdrowotne /9% z podstawy/ = 151,18 zł
Składka na ubezpieczenie zdrowotne do odliczenia /7,75% z podstawy/ = 130,18 zł
3. Podstawa do opodatkowania = 1 569 zł
= kwota brutto – składki na ubezpieczenie społeczne za pracownika – miesięczne koszty uzyskania
= 1 917,42 – 237,64 – 111,25 = 1 568,53 = 1 569 zł / podstawę zaokrąglamy do 1 zł/
Wyliczony podatek = 1 569 x 18% – 46,33 /miesięczna ulga/ = 236.09 zł
Zaliczka na podatek do odprowadzenia do US = 236,09 – 130,18 = 105,91 = 106 zł / zaokr. do 1 zł/
4. Kwota netto wynagrodzenia : 1 422,60 zł
= kwota brutto – składki ZUS i fundusze za pracownika – składka zdrowotna – zaliczka na podatek do odprowadzenia
= 1 917,42 – 237,64 – 151,18 – 106,00 = 1 422,60 zł
