Małe firmy, w tym mikroprzedsiębiorstwa, a także osoby osiągające niskie dochody z tytułu pracy zarobkowej, mogą liczyć na różne udogodnienia ze strony państwa. Jednym z nich jest tzw. kwota wolna od podatku. Wiele osób – zarówno przedsiębiorców, jak i osób zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę albo umowę cywilnoprawną – nie zdaje sobie w ogóle sprawy, że istnieje coś takiego, jak kwota wolna od podatku. Tymczasem jest to bardzo korzystne rozwiązanie dla wszystkich, którzy osiągają bardzo małe przychody. Warto wiedzieć, na czym polega to rozwiązanie oraz komu przysługuje zwolnienie z opłacania podatku w określonych sytuacjach. Dobrze jest też uświadomić sobie, co taka możliwość oznacza w praktyce dla osób, które z niej korzystają.
Kwota wolna od podatku – co to takiego ?
Pod pojęciem kwoty wolnej od podatku rozumie się zazwyczaj ogólną sumę dochodów osiąganych w przeciągu roku, których fiskus nie bierze pod uwagę przy opodatkowaniu. Na dzień dzisiejszy wysokość kwoty wolnej od podatku wynosi 8 tys. zł. Dzięki temu, że jej wysokość jest ogólnie znana, istnieje możliwość łatwego obliczenia podstawy opodatkowania, od której zostanie opłacony podatek na rzecz Urzędu Skarbowego na koniec roku.
Innymi słowy, roczny zarobek w wysokości nie większej niż 8 tys. brutto oznacza, że nie trzeba będzie odprowadzić na rzecz fiskusa choćby złotówki podatku. Jeśli jednak kwota ta zostanie przekroczona nawet minimalnie, nie ma możliwości uniknięcia płacenia podatku. Trzeba też pamiętać o tym, że niezależnie od tego, czy kwota ta zostanie ostatecznie przekroczona, czy też nie, przedsiębiorca zobowiązany jest do złożenia deklaracji rocznej PIT do 30 kwietnia danego roku. W tej sytuacji wszelkie zapłacone wcześniej zaliczki na podatek dochodowy podlegają zwrotowi na konto podatnika.
Przekroczenie kwoty wolnej od podatku – co oznacza dla podatnika ?
Większość osób w ciągu roku osiąga wyższe niż 8 tys. zł dochody. To oznacza, że w pewnym momencie musi dojść do przekroczenia wysokości kwoty wolnej od podatku. Kwotę zobowiązania podatkowego należy zatem odpowiednio wyliczyć, a następnie wpisać w odpowiednim miejscu w deklaracji podatkowej PIT składanej za konkretny rok. Wiele osób zastanawia się, jak wyliczyć taki podatek. Trzeba mieć świadomość, że stosuje się przy tym pewne wzory obliczeniowe. Obowiązują tutaj dwa progi podatkowe. Granicę pomiędzy nimi wyznacza kwota opiewająca na sumę 85 528 zł brutto. Wszelkie niższe od niej dochody opodatkowane są podatkiem w wysokości 17% od danej kwoty pomniejszonej o kwotę wolną od podatku. Wyższe niż wyznaczony limit dochody oznaczają 32% podatek od kwoty powyżej limitu. W praktyce oznacza to, że płaci się 17% od kwoty do 85 528 zł oraz 32% od wyższych od tej kwoty zarobków).
Jak wyliczyć kwotę wolną od podatku ?
Kwotę wolną od podatku wylicza się degresywnie. Oznacza to, że wraz ze wzrostem osiąganych przychodów maleje jej wartość. Przychody niższe bądź równe 8 tys. zł są wolne od konieczności opłacenia jakiegokolwiek zobowiązania podatkowego. Kwota mieszcząca się w przedziale od 8001 zł do 13 tys. zł wynosi odpowiednio od 8001 do 3091 zł. Dochód na poziomie od 13001 zł do 85528 zł oznacza konieczność zapłacenia podatku w wysokości 3091 zł. Jeśli dana osoba zarabia od 85529 zł do 127000 zł, kwota ta opiewa na sumę od 3091 do 0 zł. Dochody powyżej 127 tys. zł oznaczają, że danej osobie nie przysługuje możliwość skorzystania z kwoty wolnej od podatku.
Osoby, które nie prowadzą działalności gospodarczej i w danym roku podatkowym nie osiągnęły żadnego dochodu, są zwolnione z wypełniania deklaracji PIT oraz jej składania w urzędzie skarbowym. Opodatkowaniu nie podlegają ani świadczenia alimentacyjne, ani zasiłki wypłacane przez Gminne bądź Miejskie Ośrodki Pomocy Społecznej.
Kiedy można liczyć na niższy podatek dochodowy ?
Na zwrot zapłaconego podatku, niekiedy nawet w dość dużej wysokości, można liczyć w różnych sytuacjach. Zwykle podatnik dowiaduje się o tym, czy Urząd Skarbowy jest mu zobowiązany wypłacić taki zwrot, przy składaniu rocznej deklaracji PIT. Niekiedy jednak to podatnik musi dopłacić brakującą sumę podatku, uiszczając dopłatę w żądanej przez fiskus wysokości.
Zwrot części lub całości opłaconego podatku dochodowego zwykle dotyczy trzech sytuacji. Pierwszą jest nieprzekroczenie w dochodach rocznych ujmowanych całościowo kwoty wolnej od podatku (czyli 8 tys zł). Odnosi się to także do sytuacji, gdy w danym przypadku zostały źle naliczone zaliczki na podatek dochodowy (niezależnie od tego, czy są one opłacane w systemie miesięcznym, czy też kwartalnym). Zdarza się bowiem, że pracodawca nalicza pracownikowi podatek, stosując przy tym drugi próg podatkowy (czyli 32%), choć dana osoba w swoich rocznych dochodach nie przekroczyła kwoty 85528 zł. Wysokość podatku można także znacząco obniżyć, wykorzystując przysługujące w danej sytuacji ulgi (np. ulga na dziecko zmniejsza kwotę podatku nawet o 1000 zł na jedno dziecko, a ulga na Internet to zwykle oszczędność w skali rocznej kwoty niespełna 800 zł).
Autor: Łukasz Stachurski
Źródła:
1. https://www.pit.pl/kwota-wolna-od-podatku/ (dostęp z dnia 09.07.2020 r.)
2. https://www.money.pl/gospodarka/kwota-wolna-od-podatku-2020-sprawdz-kiedy-nie-musisz-placic-podatku-dochodowego-6510782622627457a.html (dostęp z dnia 09.07.2020 r.)
3. https://www.money.pl/pit/kwota-wolna-od-podatku/ (dostęp z dnia 08.07.2020 r.)
