W lutym 2021 roku weszły w życie pewne zmiany dotyczące pakietów akcyzowych. Najważniejszym z nich jest uruchomienie Centralnego Rejestru Podmiotów Akcyzowych w miejsce prowadzonych do tej pory w postaci papierowej rejestrów akcyzowych. Zmiany wprowadzono na podstawie obowiązującej obecnie nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym, a także niektórych innych ustaw. W dokumencie tym zawarto pewne bardzo istotne z punktu widzenia prawa zapisy dotyczące podmiotów zaangażowanych w obrót towarami objętymi akcyzą. Warto zapoznać się z nowymi regulacjami, aby rozwiać wszelkie wątpliwości dotyczące akcyzy, aktualnej wysokości jej stawek oraz sposobów opłacania zobowiązania.
Cel wprowadzonej nowelizacji
Jak już było wspomniane, najważniejszą zmianą jest zastąpienie prowadzonych dotychczas papierowych rejestrów akcyzowych Centralnym Rejestrem Podmiotów Akcyzowych. W założeniu ustawodawcy podmiot ten ma służyć gromadzeniu danych odnoszących się do wykorzystywania wyrobów akcyzowych przez podmioty z różnych regionów Polski. Dotychczas zadanie to mieściło się w kompetencjach naczelników poszczególnych urzędów skarbowych, którzy prowadzili w sumie 40 papierowych wykazów. Dzięki temu organy podatkowe, a także przedsiębiorcy mogą uzyskać nieograniczony dostęp do aktualnych informacji o podmiotach akcyzowych. To sprzyja likwidacji barier administracyjnych oraz minimalizacji obciążeń wspomnianych podmiotów przy jednoczesnym zagwarantowaniu przestrzegania obowiązujących przepisów prawnych.
Nowy system gromadzenia danych o podmiotach akcyzowych ma też działać bardziej sprawnie niż dotychczasowy, a ryzyko wystąpienia jakichkolwiek nieprawidłowości w systemach nadzorczych jest znacznie mniejsze.
Obowiązek rejestracji w CRPA
Wprowadzone modyfikacje dotyczą podmiotów zarejestrowanych na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych. Nowelizacja sprawiła, że podmioty te zostały obciążone obowiązkiem ponownego zgłoszenie do systemu i uzupełnienia widniejących tam danych o informacje, których wcześniej nie wymagano. Muszą one obowiązkowo przejść urzędową weryfikację. Co istotne, w rejestrze powinny znaleźć się nie tylko podmioty, które zostały w nich uwzględnione wcześniej, ale także osoby prywatne i firmy, które dotychczas były zwolnione z konieczności spełnienia tego obowiązku. Dotyczy to głównie podmiotów, które nie prowadzą własnej działalności gospodarczej, ale wykorzystują wyroby akcyzowe zwolnione z akcyzy zgodnie z ich przeznaczeniem.
W praktyce oznacza to konieczność zarejestrowania się w systemie na przykład służb mundurowych, organizacji pożytku publicznego oraz organów samorządów terytorialnych. Obowiązkiem rejestracji w systemie zostały objęte również podmioty gazowe i węglowe pośredniczące w transakcjach zakupu wyrobów akcyzowych zwolnionych z akcyzy.
Obowiązujące terminy
Wszelkich formalności związanych z rejestracją w systemie trzeba dopełnić do końca czerwca 2021 roku. Rejestracji trzeba dokonać elektronicznie za pośrednictwem PUESC (Platformy Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych). Jednak ze względu na panującą wciąż pandemię koronawirusa i związane z nią utrudnienia w prowadzeniu działalności gospodarczej w określonych sytuacjach dopuszcza się przedłużenie możliwości stosowania papierowych rejestrów do końca stycznia 2022 roku.
Prawo to ma umożliwić firmom borykającym się z trudnościami finansowymi sprawne wprowadzenie zmian ukierunkowanych na dostosowanie się do nowych przepisów, dzięki przerzuceniu kosztów całego przedsięwzięcia na kolejny rok. Ostatecznie obowiązek stosowania elektronicznych dokumentów dostawy zostanie wprowadzony z początkiem lutego 2022 roku.
Inne zmiany w pakiecie akcyzowym
Do tej pory monitorowanie dostaw wyrobów akcyzowych było utrudnione ze względu na ograniczony dostęp do systemu. Obecnie sytuacja ta ma ulec zmianie dzięki uproszczeniu reguł nadzorowania dostaw. Od tej pory gaz LPG oraz paliwa lotnicze i żeglugowe są monitorowane w oparciu o elektroniczne dokumenty dostawy (e-DD). Systemem zaawansowanego monitoringu objęto także wyroby energetyczne transportowane poza terytorium Polski drogą kolejową.
W systemie EMCS PL2 uwzględniono także możliwość monitorowania innych czynności. Wśród nich można wskazać na transport importowanych wyrobów akcyzowych zwolnionych z akcyzy ze względu na przeznaczenie, a także tych objętych z tego samego powodu zerową stawką akcyzy z miejsca importu do podmiotu importującego. Dotyczy to także sprzedaży wyrobów węglowych przez pośredniczący podmiot węglowy, który w poprzednim roku kalendarzowym sprzedał co najmniej 30 mln kg wyrobów węglowych. Szczegółowym monitoringiem objęto również transport wyrobów akcyzowych opodatkowanych zerową stawką podatku akcyzowego z uwagi na przeznaczenie eksportowanych poza obszar celny Unii Europejskiej.
Zasadniczo nowe regulacje prawne dotyczące akcyzy mają za zadanie ułatwienie dostępu do aktualnych informacji odnośnie podmiotów akcyzowych. Trzeba też jednak mieć na uwadze konieczność poniesienia kosztów dostosowania się do nowych przepisów, którymi zostali obciążeni przedsiębiorcy.
Źródła:
- https://ksiegowosc.infor.pl/wiadomosci/5234662,Pakiet-akcyzowy-od-maja-2021-r-co-sie-zmieni.html (dostęp z dnia 20.04.2021 r.)
- https://www.podatki.biz/artykuly/podatki-2021-nowy-pakiet-zmian-w-ustawie-akcyzowej_16_47075.htm (dostęp z dnia 18.04.2021 r.)
