Przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają prowadzenie własnej działalności gospodarczej, z reguły muszą wybrać określoną formę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Na tym jednak bynajmniej nie kończą się ich zobowiązania względem państwowych organów skarbowych. Kolejnym problemem, który należy rozwiązać, jest bowiem kwestia konieczności opłacania podatku od towarów i usług, czyli tzw. podatku VAT. W tym przypadku jednak niektórzy właściciele firm mogą liczyć na możliwość skorzystania z określonych zwolnień podmiotowych bądź przedmiotowych. Oczywiście, dotyczy to jedynie wybranej grupy przedsiębiorców. Przed założeniem własnej działalności gospodarczej warto zatem zorientować się, czy w danym przypadku będzie możliwość uniknięcia konieczności opłacania takich zobowiązań, jak VAT.
Zwolnienie z VAT – jak to wygląda w praktyce?
Dokonywanie rozliczeń z tytułu VAT odbywa się na ściśle określonych zasadach, które jednak mogą być odmienne w zależności od tego, w jakiej branży działa dany podmiot, jak wysoki dochód rokrocznie osiąga oraz czy prowadzi swoją działalność wyłącznie na terenie Polski, czy również za granicą. Ogólnie rzecz biorąc, zgodnie z obowiązującym ustawodawstwem, za podatników podatku VAT uważa się wszystkie osoby fizyczne i prawne, a także jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które wykonują samodzielnie określoną działalność gospodarczą, bez względu na to, jaki cel jej przyświeca oraz jakie rezultaty ostatecznie ona przynosi.
Zasadniczo można byłoby zatem stwierdzić, że wszystkie osoby będące przedsiębiorcami powinny systematycznie opłacać VAT w określonej wysokości. W praktyce jednak ustawa przewiduje różne zwolnienia podmiotowe i przedmiotowe, z których mogą korzystać różne podmioty spełniające ku temu określone kryteria.
Co więcej, we wspomnianym dokumencie prawnym znajduje się również wykaz sytuacji, które uprawniają danego przedsiębiorcę do skorzystania z możliwości zwolnienia z obowiązku składania deklaracji VAT.
Zwolnienia przedmiotowe z VAT
Pod pojęciem zwolnień przedmiotowych z VAT rozumie się zwolnienia ze względu na przedmiot prowadzonej działalności gospodarczej. Chodzi tutaj o pewną, określoną w ustawie o VAT grupę towarów i usług, które nie generują obowiązku opłacania podatku VAT. Wśród tego typu branż można wymienić m.in.:
- różnego rodzaju usługi medyczne służące profilaktyce oraz poprawie stanu zdrowia, a także usługi związane z dostarczaniem specjalistycznego sprzętu medycznego do szpitali, klinik i publicznych oraz niepublicznych przychodni,
- zarządzanie ubezpieczeniami, funduszami inwestycyjnymi oraz programami emerytalnymi,
- dostawę artykułów żywnościowych i innych produktów rolnych,
- pomoc społeczną,
- edukację i kształcenie,
- pomoc społeczną.
Oczywiście, katalog usług zwolnionych przedmiotowo z VAT jest znacznie dłuższy. W zależności od wprowadzanych zmian prawnych może on również ulegać dalszemu poszerzeniu.
Zwolnienia podmiotowe z VAT
Obowiązek zarejestrowania się jako czynny podatnik VAT nie dotyczy również przedsiębiorców, w przypadku których limit sprzedaży towarów i usług w przeciągu całego roku nie przekroczył poziomu 200 tys. złotych. Jeśli dana działalność gospodarcza została rozpoczęta w ciągu roku, wówczas stosowne wskaźniki należy obliczyć proporcjonalnie. Warto mieć świadomość, że w przypadku korzystania ze zwolnienia podmiotowego nie ma możliwości odliczania VAT od zakupów. Jeśli natomiast przy dokonanych na poczet prowadzonego przedsiębiorstwa został zapłacony podatek VAT, w takim przypadku trzeba go zaliczyć do kosztów w rozliczeniach dokonywanych z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych bądź prawnych.
Przy wyliczaniu limitu sprzedaży na poziomie 200 tys. zł nie bierze się pod uwagę kwot podatku, sprzedaży dokonywanej w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, sprzedaży wysyłkowej na i z terytorium Polski, sprzedaży towarów i usług zwolnionych z VAT na podstawie obowiązującego prawa, a także handlu towarami, które zalicza się do kategorii środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych poddawanych amortyzacji.
Ze zwolnienia podmiotowego nie mogą skorzystać przedsiębiorcy zajmujący się pewnymi dziedzinami działalności, bez względu na to, jak wielki dochód z niej uzyskują. Dotyczy to przede wszystkim firm zajmujących się sprzedażą towarów objętych podatkiem akcyzowym, wyrobów jubilerskich i z metali szlachetnych, a także złomu z tych wyrobów. Odnosi się to także do sprzedawców budynków, budowli i ich części, a także nowych środków transportu i terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę.
To samo dotyczy również sprzedaży internetowej takich towarów, jak komputery i inne urządzenia elektroniczne, sprzęt AGD, kosmetyki i przybory toaletowe, a także maszyny, a także sprzedaży hurtowej i detalicznej części do samochodów i motocykli. Podobnie jest także z usługami doradczymi, prawniczymi i jubilerskimi, jak również faktoringowymi i komorniczymi. Podatek VAT muszą też opłacać podmioty działające w Polsce, które nie mają tutaj swojej siedziby.
Źródła:
- https://ksiegowosc.infor.pl/podatki/vat/zwolnienia/5172048,Zwolnienie-z-VAT-2021-kto-i-kiedy-moze-z-niego-skorzystac.html (dostęp z dnia 09.11.12 r.)
- https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/podatek-od-towarow-i-uslug-17086198/art-113 (dostęp z dnia 05.11.2021 r.)
