Z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej wiąże się obowiązek regularnego opłacania m.in. zaliczek na podatek dochodowy. Zobowiązanie to związane jest z koniecznością spełniania obowiązków podatkowych względem organów skarbowych. Większość przedsiębiorców musi dopełniać tego obowiązku co miesiąc. Niektórym podmiotom gospodarczym przysługuje jednak prawo do opłacania zaliczek w systemie kwartalnym. Czasem istnieje także możliwość opłacania zaliczek na podatek dochodowy w systemie uproszczonym. Warto dowiedzieć się więcej na temat obliczania zaliczek na podatek dochodowy, a także podatku rocznego.
Zaliczki na podatek dochodowy – ogólne zasady
Obowiązkiem opłacania zaliczek na podatek dochodowy zostały obarczone podmioty gospodarcze, które rozliczają się z urzędem skarbowym na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej bądź też opłacające tzw. podatek liniowy. Wspomniany obowiązek polega na wpłacaniu odpowiednio wyliczonej kwoty do organu podatkowego w ustalonym wcześniej z góry terminie. Zaliczki mogą być wpłacane w systemie miesięcznym, kwartalnym oraz uproszczonym.
Zaliczki miesięczne dotyczą większości podatników opodatkowanych za pomocą wspomnianych wcześniej form opodatkowania, którzy dodatkowo prowadzą podatkową księgę przychodów i rozchodów. Zaliczki miesięczne wpłaca się do 20 dnia miesiąca następującego bezpośrednio po miesiącu, za który jest opłacana zaliczka. Podobnie dzieje się w przypadku grudnia. Jedynym wyjątkiem jest sytuacja wcześniejszego złożenia zeznania PIT-36 i wpłacenia wynikającego z niego podatku.
Z kolei zaliczki kwartalne opłaca się do 20 dnia miesiąca następującego po kwartale, za który uiszcza się daną zaliczkę. Uprawnienie to dotyczy podatników, którzy rozpoczęli swoją działalność w danym roku i mają status tzw. małego podatnika (czyli wartość osiągniętego przez nich dochodu ze sprzedaży wraz z kwotą VAT nie przekroczyła 1 200 000 euro).
Natomiast zaliczki uproszczone dotyczą niektórych osób rozliczających się w systemie miesięcznym. Nie mogą z tej możliwości korzystać osoby, które rozpoczęły działalność w danym lub poprzednim roku podatkowym, a także takie, które w poprzednim roku wykazały w zeznaniu rocznym stratę podatkową albo dochód w maksymalnej wysokości 8000 zł. Zaliczki uproszczone to kwota stała i stanowi 1/12 podatku obliczonego od wskazanego wcześniej w zeznaniu rocznym dochodu.
Obliczanie zaliczek na podatek dochodowy w praktyce – skala podatkowa
Obowiązek wpłacania zaliczek na podatek dochodowy powstaje od miesiąca albo kwartału, w którym dochody osiągnięte od początku stycznia danego roku przekroczyły kwotę wolną od podatku (iloraz kwoty zmniejszającej podatek i najniższej stawki podatkowej). Zaliczki oblicza się od dochodu osiągniętego od początku roku w systemie narastającym. Do obliczenia niezbędne jest wcześniejsze ustalenie dochodu poprzez odjęcie od osiągniętego od początku roku przychodu kwoty wydatków poniesionych od początku roku. Od ustalonego w ten sposób dochodu odejmuje się także zapłacone od początku roku składki społeczne ZUS, a także pozostałe odliczenia, których wymaga ustawa o PIT. W ten sposób zostaje wygenerowana podstawa do opodatkowania, którą trzeba zaokrąglić do pełnych złotych.
Przy obliczaniu zaliczki na podatek mnoży się uzyskaną wcześniej kwotę opodatkowania przez stawkę podatku, zmniejszając wynik o kwotę zmniejszającą podatek. Warto pamiętać o istnieniu dwóch progów podatkowych. W przypadku 1 progu wynoszącego 17% podstawę opodatkowania mnoży się przez 17% i obniża o kwotę zmniejszającą podatek. Jeśli dochód przekroczy 1 próg podatkowy wynoszący 120 000 zł, wartość dochodu powyżej progu mnoży się przez stawkę 32%. Wyliczoną w ten sposób zaliczkę za dany miesiąc pomniejsza się o sumę zaliczek zapłaconych w poprzednich miesiącach bądź kwartałach. Otrzymaną kwotę do zapłaty zaokrągla się do pełnych złotych.
Obliczanie zaliczki na podatek dochodowy – podatek liniowy
W przypadku podatku liniowego stosuje się jednolitą stawkę podatku, wynoszącą 19%. Podatnicy, którzy zdecydowali się na tę formę opodatkowania, mogą odliczyć od dochodu tylko składki na ubezpieczenia społeczne. Zaliczki takie ustala się w wysokości różnicy między podatkiem należnym od dochodu uzyskanego od stycznia danego roku a sumą zaliczek za poprzednie miesiące. Czyni się to w analogiczny sposób, jak ma to miejsce w przypadku skali podatkowej.
Podatek dochodowy od ryczałtu ewidencjonowanego
W przypadku ryczałtu nie ma możliwości odliczenia kosztów. Na wysokość zaliczki wpływa jedynie wysokość osiągniętych przychodów. Od przychodów odejmuje się wysokość składek na ubezpieczenie społeczne. Następnie mnoży się uzyskaną wartość przez proporcję sprzedaży danej stawki od całości. Uzyskaną kwotę zaokrągla się do pełnych złotych. Proporcję sprzedaży ustala się poprzez podzielenie przychodów dla poszczególnych stawek przez sumę przychodów w danym miesiącu. Jest 5 takich stawek: 8%, 5,5%, 8,5%, 15% i 3%. Wybór określonej z nich podejmuje się w zależności od rodzaju prowadzonej działalności.
Źródła:
- https://www.podatki.gov.pl/kalkulatory-podatkowe/kalkulator-pit/ (dostęp z dnia 17.02.2022 r.)
- https://ksiegowosc.infor.pl/podatki/pit/pit/rozliczenia/5401026,Zaliczki-na-PIT-w-2022-roku-objasnienia-podatkowe-Ministra-Finansow.html (dostęp z dnia 21.02.2022 r.)
