Ryczałt ewidencjonowany – jak go wyliczyć?

Przedsiębiorcy, którzy prowadzą własną działalność gospodarczą, mają do wyboru kilka form rozliczania się z urzędem skarbowym. Poza skalą podatkową, podatkiem liniowym oraz kartą podatkową jedną z form opodatkowania jest ryczałt ewidencjonowany. Jest to jedna z najprostszych form opodatkowania działalności gospodarczej, która zakłada płacenie podatku od całości przychodu, bez pomniejszania go o koszty osiągnięcia zysku w określonej wysokości. Z tej formy opodatkowania mogą korzystać różni przedsiębiorcy, którzy prowadzą firmy jako osoby fizyczne bądź wspólnicy spółki jawnej albo cywilnej. Dotyczy to także osób utrzymujących się z dzierżawy, poddzierżawy, najmu oraz podnajmu. Warto dowiedzieć się, czym jest ryczałt ewidencjonowany i w jaki sposób się go wylicza.

Kto może rozliczać się w oparciu o ryczałt?

Zgodnie z uchwaloną dnia 20 listopada 1998 roku ustawą o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne opodatkowanie ryczałtem dotyczy przychodów osiąganych przez niektóre osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą. Dotyczy to zarówno działalności gospodarczej prowadzonej jako osoba fizyczna, jak i takiej prowadzonej w formie spółki cywilnej osób fizycznych oraz spółki jawnej osób fizycznych.

Podobnie ryczałtem mogą być opodatkowane przychody z tytułu dzierżawy, poddzierżawy, najmu, podnajmu, a także innych umów o podobnym charakterze, pod warunkiem jednak, że wspomniane umowy nie są zawierane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Ryczałtem opodatkowane są również przychody osób duchownych prawnie uznanych w Polsce wyznań.

Stawki ryczałtu

Warto mieć świadomość, że stawki ryczałtu są różne dla różnych rodzajów działalności. I tak:

• osoby wykonujące wolny zawód opłacają ryczałt od przychodów w wysokości 17%;
• osoby świadczące usługi niematerialne (np. noclegowe, handel hurtowy, wynajem samochodów osobowych) opłacają podatek w wysokości 15%;
• osoby osiągające przychody z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy i innych umów o podobnym charakterze opłacają 12,5% podatku od przychodów, pod warunkiem, że osiągają przychody w wysokości powyżej 100 000 zł;
• usługi w zakresie kupna i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek opodatkowano podatkiem w wysokości 10%;
• osoby prowadzące działalność usługową np. w zakresie sprzedaży napojów alkoholowych powyżej 1,5%, a także osoby osiągające przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy i poddzierżawy do kwoty 100 000 zł są opodatkowane 8,5-procentowym podatkiem;
• działalność wytwórcza i roboty budowlane opodatkowane są 5,5-procentowym ryczałtem;
• osoby prowadzące działalność z usług związanych z produkcją zwierzęcą, a także z działalnością gastronomiczną (poza sprzedażą wysokoprocentowych napojów alkoholowych) płacą 3-procentowy podatek;
• przychody ze sprzedaży produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli albo chowu przetworzonych w inny sposób niż przemysłowy.

Począwszy od 2022 roku do wspomnianego wykazu stawek przychodów opodatkowanych ryczałtem dodano kolejne stawki. Są to:

• 15% dla przychodów osiąganych przez przedstawicieli wolnych zawodów prowadzących działalność gospodarczą w ramach pomocy społecznej bez zakwaterowania (12,5% dla usług świadczonych z zakwaterowaniem o przychodach powyżej 100 000 zł oraz 8,5 dla kwoty do 100 000 zł);
• 12% dla przychodów od świadczenia niektórych usług związanych z obsługą informatyczną oraz doradztwem na płaszczyźnie IT;
• 8,5% dla przychodów osiąganych ze świadczenia usług edukacyjnych;
• 3% dla przychodów osiąganych z handlu, działalności gastronomicznej (z wyjątkiem sprzedaży wysokoprocentowych napojów alkoholowych), rybackiej oraz produkcji zwierzęcej poza działalnością weterynaryjną.

Ponadto stawka 3% dotyczy również odpłatnego zbycia ruchomości związanych z działalnością gospodarczą.

Podmioty wykluczone z możliwości opłacania ryczałtu

Niektóre podmioty nie mogą rozliczać się na podstawie ryczałtu. Dotyczy to przede wszystkim tych firm, które w roku podatkowym poprzedzającym dany rok osiągnęły przychody na poziomie przekraczającym 2 mln euro (w przypadku spółek suma osiągniętych przez wspólników dochodów nie może przekraczać 2 mln euro). Z ryczałtu mogą skorzystać osoby, które rozpoczęły w danym roku działalność gospodarczą bez względu na osiągnięty przychód pod warunkiem niekorzystania z karty podatkowej.

Pewne kategorie podmiotów gospodarczych nie mogą się rozliczać na zasadzie ryczałtu ewidencjonowanego ze względu na charakter prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Dotyczy to w szczególności aptek, przedsiębiorstw wytwarzających wyroby akcyzowe, a także tych utrzymujących się z kupna i sprzedaży wartości dewizowych.

Zalety opodatkowania działalności gospodarczej ryczałtem

Opodatkowanie ryczałtem jest korzystne dla tych podmiotów, które ponoszą małe koszty działalności. W jego przypadku obowiązuje uproszczona księgowość. Zaletą tego rozwiązania są również niskie stawki podatku dochodowego. Składka zdrowotna osób zarabiających do 60 tys. zł rocznie wynosi 335,94 zł; do 300 tys. 559,89 zł, a ponad 300 tys. zł 1007,81 zł.

Źródła:

1. https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00263 (dostęp z dnia 13.02.2022 r.)
2. https://ksiegowosc.infor.pl/podatki/ryczalt/podatnik/5266866,Ryczalt-i-karta-podatkowa-jak-obliczyc-i-zaplacic-podatek.html (dostęp z dnia 14.02.2022 r.)