Wprowadzony na początku 2022 roku Polski Ład znacząco zrewolucjonizował system podatkowy w Polsce. Wśród rozmaitych zaproponowanych w jego ramach modyfikacji jedną ze sztandarowych zmian szczególnie chętnie podkreślanych przez ustawodawców było wprowadzenie kwoty wolnej od podatku. Obecnie inaczej niż w latach poprzednich wynosi ona 30 tys. zł, jest zatem czterokrotnie wyższa niż miało to miejsce w 2021 roku. Tak wysoka kwota, od której nie trzeba odprowadzać podatku, jest szczególnie korzystna dla osób, które zarabiają stosunkowo niewiele czy to w swojej pracy, czy też w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Warto dowiedzieć się, czym jest kwota wolna od podatku, jak ona działa oraz kto może z niej korzystać.
Czym jest kwota wolna od podatku?
Za kwotę wolną od podatku najczęściej uznaje się specjalną wartość, od której nie ma konieczności odprowadzania podatku dochodowego od osób fizycznych. Do jej obliczania wykorzystuje się dane dotyczące dochodu podatnika, czyli przychodu, który został pomniejszony o koszty jego uzyskania.
W większości przypadków kwota wolna od podatku korzystnie wpływa na wysokość otrzymywanego przez daną osobę wynagrodzenia. Wprowadzenie kwoty w wysokości 30 tys. zł było podyktowane głównie działaniami ukierunkowanymi na minimalizację negatywnych skutków wynikających z kryzysu związanego z pandemią koronawirusa. Znaczące finansowe wspomożenie przedsiębiorców oraz ich pracowników w założeniu ustawodawcy ma pozwolić im na regenerację budżetów firmowych i domowych poważnie nadszarpniętych w trakcie kryzysu.
Kwota wolna od podatku – stan z poprzednich lat i obecny
Przez szereg lat w ostatnim czasie kwota wolna od podatku pozostawała na stosunkowo niskim poziomie wynoszącym 3091 zł. Potem od 2017 roku została ona niemal dwukrotnie podniesiona, z zastrzeżeniem jednak, że wyższe dochody do pewnego pułapu będą powodować proporcjonalne obniżanie się stawki wolnej od podatku. W 2021 roku kwota wolna od podatku oscylowała już na poziomie 8000 zł, natomiast od 2022 roku wynosi ona już 30 tys. zł. Warto mieć jednak świadomość, że wprowadzona modyfikacja oznacza również inne zmiany, o których w całej reformie wspomina się nieco rzadziej. Mianowicie od tej pory nie ma już możliwości odliczania kwoty zmniejszającej podatek w wysokości 525,12 zł.
W skali rocznej kwota zmniejszająca podatek obecnie oscyluje na poziomie 5100 zł. Począwszy od nowego roku kwota wolna od podatku nie maleje wraz ze wzrostem dochodów. Każdy podatnik rozliczający się na skali podatkowej jest zwolniony z konieczności opłacenia zobowiązania do kwoty 30 tys. zł. Po przekroczeniu tego limitu pojawia się wymóg uiszczenia należności w odpowiedniej wysokości.
Komu przysługuje kwota wolna od podatku?
Wielu podatników zastanawia się, czy oni również mogą skorzystać z wprowadzonego przywileju zwolnienia z opłacania podatku do kwoty 30 tys. zł osiągniętego dochodu. Warto mieć świadomość, że uprawnienie to dotyczy wyłącznie tych podatników, którzy rozliczają się w oparciu o tzw. skalę podatkową, opierającą się na występowaniu dwóch progów podatkowych, czyli 17 procent i 32 procent. Co więcej, po przekroczeniu kwoty 1 mln zł dochodu na podatników nakładane jest dodatkowe obciążenie w wysokości 4 procent.
Przedsiębiorców i pracowników, których dotyczą inne formy opodatkowania dochodów, takie jak ryczałt, podatek liniowy oraz karta podatkowa wprowadzone zmiany nie obejmują. Dlatego też podatnicy wykorzystujący inną niż skala podatkowa formę opodatkowania powinni zastanowić się, czy w ich przypadku najkorzystniejszym rozwiązaniem nie byłoby przejście na zasady ogólne.
Kwota wolna od podatku – dla kogo jest najbardziej korzystna?
Nie da się ukryć, że kwota wolna od podatku jest ulgą, która została skonstruowana w taki sposób, aby była możliwie jak najbardziej korzystna dla osób zarabiających minimalną pensję oraz innych pracowników, którzy pobierają niewiele wyższe wynagrodzenia. Trzeba mieć świadomość, że w 2021 roku najniższa pensja oscylowała na poziomie 2800 zł, obecnie natomiast wzrosła do poziomu 3100 zł. W praktyce oznacza to, że osoby zarabiające najniższą krajową nie muszą myśleć o konieczności opłacenia podatku dochodowego od osób fizycznych. W przypadku dochodów do poziomu 120 tys. zł podatek wynosi 17 procent, przy czym pomniejsza się go o kwotę 5100 zł. Natomiast wyższe dochody przekraczające limit 120 tys. zł oznaczają konieczność zapłacenia 15 300 zł podatku powiększonego o 32 procent nadwyżki ponad tę kwotę.
Umowa zlecenie i emerytury
Kwota wolna od podatku w wysokości 30 tys. zł jest korzystna dla emerytów, którzy pobierają świadczenia w maksymalnej kwocie nieprzekraczającej 2500 zł. Wówczas nie muszą odprowadzać od niego żadnego podatku. Dla aktywnych zawodowo emerytów przygotowano również opcję zerowego PIT-u. W przypadku zleceniobiorców natomiast kwota wolna od podatku uwzględniana jest dopiero w rozliczeniu rocznym, a nie przy pobieranej co miesiąc lub co tydzień wypłacie.
Źródła:
- https://www.money.pl/pieniadze/kwota-wolna-od-podatku-2022-ile-wynosi-6731607529298624a.html (dostęp z dnia 30.03.2022 r.)
- https://businessinsider.com.pl/twoje-pieniadze/prawo-i-podatki/kwota-wolna-od-podatku-2022-ile-wynosi-progi-zmiany-pit/s4kqp2d (dostęp z dnia 31.03.2022 r.)