Zmiany podatkowe wprowadzone przez Polski Ład 1 stycznia 2022 roku dotyczą wielu aspektów związanych z firmami, działalnością gospodarczą, naliczaniem podatków, w tym tych dla pracowników w wieku emerytalnym. Mają one jednak zastosowanie w przypadku tych osób, które zdecydują się na pozostanie na rynku pracy i zrezygnują z pobierania emerytury lub renty rodzinnej. Głównym warunkiem jest osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego.
Prawo do skorzystania z Pit-0 dla seniorów
Przychody podatników według art.21 pkt 154 Ustawy o podatku dochodowym będą wolne od podatku po ukończeniu przez nich wieku emerytalnego (60 lat w przypadku kobiet i 65 lat dla mężczyzn), uzyskanych w związku z umową o pracę, umową zlecenie lub pozarolniczą działalnością gospodarczą. Ulga obowiązuje do kwoty 85 528 złotych, ale podatnik musi podlegać ubezpieczeniu społecznemu w rozumieniu Ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych.
Pomimo nabycia uprawnień podatnik nie może otrzymywać emerytury lub renty rodzinnej z ZUS-u, renty rolniczej z KRUS-u, renty wojskowej oraz świadczenia związanego z pracą w służbach mundurowych.
Wysokość ulgi dla pracujących osób starszych
Pracownicy na działalności gospodarczej, umowie zlecenie oraz uprawnieni do ulgi zostaną zwolnieni z podatku w kwocie do 85 528 zł w skali roku. Osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę i prowadzący własną działalność zostaną zobowiązane do zapłacenia podatku po osiągnięciu kwoty 115 528,00 zł (kwota ta jest odzwierciedleniem 85 528 zł plus 30 000 zł, czyli kwoty wolnej od podatku). Najlepiej wyjaśni to poniższy przykład.
Pani X w wieku 62 lat nie pobiera świadczenia emerytalnego i pracuje już od 2 lat. Jej wynagrodzenie brutto wynosi 4320,40 zł miesięcznie. Wprowadzona ulga dla seniorów powoduje, że pani X jest zwolniona z podatku dochodowego, który w tym wypadku wyniósłby 166 zł. W momencie przejścia na emeryturę niniejsza kwota zasili jej świadczenie.
Składka zdrowotna a ulga dla seniorów
Nasuwa się pytanie, czy składki zdrowotne będą opłacane przez seniorów w momencie przekroczenia kwoty podlegającej opodatkowaniu? Z pomocą przychodzi art. 83 ust. 1-2b Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Zgodnie z jej brzmieniem kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne od przychodu wolnego od podatku dochodowego zostaje obliczona według Ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, obowiązującej na dzień 31 grudnia 2021 roku.
Oznacza to, że osoba będąca w wieku emerytalnym i pozostająca aktywna zawodowo, która nie pobiera świadczeń w postaci emerytury, musi iścić składkę zdrowotną. Dzieje się to niezależnie od tego, czy korzysta z ulgi PIT-0 dla seniorów, czy też rozlicza się na standardowych zasadach. Zaliczka wynosi 9%, ale jej wartość nie może przekroczyć wielkości zaliczki na podatek dochodowy, jaka obowiązywałaby w grudniu 2021 roku.
Jak skorzystać z ulgi dla seniora?
W pierwszej kolejności pracownik jest zobowiązany do złożenia swojemu pracodawcy oświadczenia, które udowadnia spełnienie wszelkich warunków do jej skorzystania, czyli że nie pobiera emerytury, pomimo że posiada do niej uprawnienia. Każda zmiana, która wpłynie na sposób obliczenia podatku dochodowego, musi zostać niezwłocznie zgłoszona pracodawcy.
Według powyższego schematu przykładowo kobieta kończąca 60 lat 31 maja 2022 roku, zdecyduje się na podjęcie dalszego zatrudnienia, nie występuje o emeryturę do ZUS-u. W dniu osiągnięcia wieku emerytalnego dostarczy pracodawcy wniosek, świadczący o spełnieniu warunków do skorzystania z ulgi dla seniora. W takim przypadku pracodawca zastosuje wspomnianą ulgę od następnego miesiąca po złożeniu wniosku przez pracownicę.
Warto też zwrócić uwagę na fakt, że mając na uwadze ulgę dla seniorów, należy pamiętać, że podobnie jak ulga dla ludzi młodych, tak i ta rodzin 4+ opiera się na zwolnieniu z opłat do kwoty 85 528 zł, która może zostać zwiększona o kwotę wolną od podatku – 30 000 zł. Szczególną uwagę trzeba zwrócić na fakt, że pracownik może powołać się na wyłącznie jeden rodzaj ulgi.
Ważne! Umowa o dzieło nie uprawnia do skorzystania z ulgi dla seniorów, ze względu na fakt, że nie jest oskładkowana, a warunkiem koniecznym jest posiadanie tytułu do ubezpieczeń, które występują w przypadku umowy o pracę, zlecenia, czy też działalności gospodarczej.
Korzyści wynikające z ulgi PIT- 0 dla seniorów
Celem ulgi dla seniorów jest większe zaangażowanie pracowników do pozostania na rynku pracy, pomimo uzyskania prawa do świadczenia emerytalnego. Dzięki temu opłacane przez nich składki ZUS w niedalekiej przyszłości wpłyną na wysokość kwoty emerytury.
Rezygnacja z pobierania do świadczenia emerytalnego i dalsza aktywność na rynku pracy powoduje zwiększenie emerytury z 8% do nawet 15%. Ubezpieczony pracownik gromadzi swój kapitał, który jest dzielony przez liczbę miesięcy, przez które ma być wypłacone świadczenie. Ich liczba to różnica pomiędzy statystycznym wiekiem przeżycia a wiekiem, w którym osoba przechodzi na emeryturę.
Osoby, które dalej czują się na siłach i chcą pozostać aktywne zawodowo, mogą skorzystać ze zmian, jakie wprowadza Polski Ład. W ten sposób mają realny wpływ na swoje wynagrodzenie, a każdy kolejny rok w pracy pozwala im na zwiększenie ich świadczenia emerytalnego.
Źródła:
- https://www.infor.pl/prawo/prawa-seniora/praca-seniora/5537014,PIT0-ulga-dla-pracujacego-seniora.html (dostęp z dnia 21.07.2022 r.)
- https://www.podatki.gov.pl/media/8299/np_-_przewodnik_pit0_ulga_dla_pracujacych_seniorow.pdf (dostęp z dnia 22.07.2022 r.)
- https://www.zus.info.pl/zerowy-pit-dla-osob-pracujacych-po-osiagnieciu-wieku-emerytalnego/ (dostęp z dnia 24.07.2022 r.)
