Członkowie zarządu spółek z ograniczoną odpowiedzialnością ale także innych podmiotów, w których występuje organ zarządu wykonują zadania wobec spółki o charakterze zarządczym i reprezentacyjnym na podstawie uchwały o powołaniu.
Z uwagi na różnorodność zajęć i zakresów obowiązków niektóre osoby z zarządu uzgadniają z osobami uprawnionymi do zawarcia dodatkowych umów w imieniu spółki zasadność zawarcia umowy o pracę.
Jakie występują różnice w rozliczeniu wynagrodzenia obu form prawnych?
Organ zarządu i członkowie zarządu
Jak mówi art. 163 ustawy z dnia 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1467 zwanej dalej KSH) do powstania spółki z o.o. wymagane jest powołanie zarządu.
Zadania zarządu w myśl art. 201 KSH to m.in. prowadzenie spraw spółki i reprezentacja jej na zewnątrz.
Co bardzo ważne zarząd składa się z jednego albo większej liczby członków i w skład jego mogą być powołane osoby spośród wspólników lub spoza ich grona.
Ponadto członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
Warto podkreślić, iż uchwała wspólników lub umowa spółki może określać wymagania jakie powinni spełniać kandydaci na stanowisko członka zarządu.
Osoba powołana do pełnienia funkcji członka zarządu zostaje na drodze uchwały zawiązana mocą prawną ze spółką w roli jednej z osób wchodzących w skład organu prowadzącego sprawy spółki jak i reprezentanta jej interesów.
| UWAGA: W spółkach i podmiotach występują także indywidualne sytuacje, gdzie dodatkowo członek zarządu wykonuje inne prace na rzecz spółki. Prace te nie są w żaden sposób związane z obowiązkami, które wykonuje w ramach uchwały o powołaniu na członka zarządu. W takim wypadku spółka może z członkiem zarządu zawrzeć umowę o pracę, umowę zlecenie czy kontrakt menedżerski. |
W tym miejscu należy przytoczyć jeszcze art. 2031 KSH, który mówi, iż uchwała wspólników może ustalać zasady wynagradzania członków zarządu, w szczególności maksymalną wysokość wynagrodzenia, przyznawania członkom zarządu prawa do świadczeń dodatkowych lub maksymalną wartość takich świadczeń.
| UWAGA: Wynagrodzenie członków zarządu zatrudnionych na podstawie umowy o pracę lub innej umowy określa organ albo osoba powołana uchwałą zgromadzenia wspólników do zawarcia umowy z członkiem zarządu. |
Kto w imieniu spółki zawiera umowę o pracę z członkiem zarządu?
Członek zarządu może zawrzeć umowę o pracę ze spółką, którą reprezentuje. W przypadku gdy ma nastąpić zawarcie umowy o pracę pomiędzy członkiem zarządu a spółką, spółkę reprezentuje rada nadzorcza albo specjalnie powołany pełnomocnik przez zgromadzenie wspólników specjalnie jako występujący reprezentant spółki do zawarcia tej właśnie umowy.
Rada nadzorcza albo powołany pełnomocnik reprezentuje także daną spółkę w sporach pomiędzy członkiem zarządu zatrudnionym także na umowę o pracę.
Umowa o pracę z członkiem zarządu
Członek zarządu, który zawiera umowę o pracę ze spółką w której występuje – nabywa takie same prawa pracy zgodnie z Kodeksem Pracy jak gdyby do spółki został zatrudniony nowy pracownik.
Skutkiem tego jest, że członek zarządu nabywa:
- prawo do wynagrodzenia uzgodnionego w umowie o pracę i rozliczanego na podstawie Kodeksu pracy,
- prawo do wszelkich świadczeń pracowniczych przewidzianych Kodeksem Pracy np. urlopy, okolicznościowe dni wolne, wynagrodzenia chorobowe, zasiłki chorobowe, macierzyńskie, pozostałe
- prawo do wypowiedzenia i rozwiązania umów według reguł Kodeksu Pracy.
| UWAGA: Zatrudnienie w spółce członka zarządu na umowę o pracę wymaga od spółki przeprowadzenia wstępnych badań lekarskich, zapewnienia przeszkolenia BHP, zawarcia umowy o pracę, w której będzie ustalona wysokość wynagrodzenia. |
Wynagrodzenie z umowy o pracę zawarte z członkiem zarządu obejmuje:
- składki ZUS ubezpieczenia społecznego po stronie płatnika składek i pracownika,
- składkę zdrowotną,
- podatek PIT-4R od wynagrodzenia,
- koszty uzyskania przychodów.
| UWAGA: Należy wspomnieć, iż jedyny wspólnik spółki z o.o. nie może zawrzeć z nią umowy o pracę. Potwierdzają to liczne wyroki sądów m.in. wyrok SN z dnia 03.08.2011r. o sygn. I UK 8/11. |
Rozliczenie wynagrodzeń członka zarządu powołanego uchwałą oraz zatrudnione na umowę o pracę
Poniżej przedstawiono zestawienie składników jakie obowiązują w wynagrodzeniu otrzymywanym przez członka zarządu na mocy uchwały o powołaniu.
Przykład 1
Członek zarządu spółki EFGS Sp. z o.o. nabył na drodze uchwały o ustaleniu wynagrodzenia – prawo do miesięcznego wynagrodzenia z pełnienia funkcji członka zarządu z powołania w kwocie 7.500 zł. Jakie składniki zawiera dane wynagrodzenie?
Miesięczne, wynagrodzenie otrzymane przez członka zarządu na mocy uchwały o powołaniu zawiera wyłącznie takie składniki jak:
- miesięczne, zryczałtowane koszty uzyskania przychodów w kwocie 250 zł,
- należną 9% składkę zdrowotną liczoną od kwoty brutto,
- podatek dochodowy od osób fizycznych PIT-4R dotyczący wypłaconego wynagrodzenia.
| UWAGA: Wynagrodzenie członka zarządu na mocy uchwały o powołaniu rozliczane jest według zasad rozliczania wynagrodzeń według skali podatkowej. Zatem podatek dochodowy od osób fizycznych jaki jest należny od wypłacanego wynagrodzenia to 12% do limitu rocznego dochodu 120.000 zł. Niezwykle ważną kwestią jest to, że wynagrodzenie członka zarządu należne na mocy uchwały o powołaniu nie korzysta z kwoty wolnej od podatku (30.000 zł rocznie na rok 2022). |
Przykład 2
Członek zarządu spółki RASTES Sp. z o.o. poza pełnieniem funkcji członka zarządu na mocy uchwały o powołaniu posiada zawartą ze spółką umowę o pracę na czynności związane z księgowością. Kwota brutto z umowy to 3.500 zł. W jaki sposób będzie rozliczane wynagrodzenie z umowy o pracę? Jakie składniki zawiera dane wynagrodzenie?
