Przy środkach trwałych nie można zaliczać wartości początkowej do kosztów uzyskania przychodów, dlatego służą do tego odpisy amortyzacyjne.
Oznacza to, iż odpisy amortyzacyjne służą głównie do obliczenia wartości początkowej i stanowią wyznacznik zużywania się składnika majątku w czasie – od początku do końca.
W związku z powyższym, należy podkreślić iż odpisy amortyzacyjne umożliwiają rozliczenie danego kosztu w czasie. Oznacza to, iż dany zakup środka trwałego jest rozliczany w czasie, aż do momentu, gdy jego wartość początkowa zrówna się z sumą odpisów amortyzacyjnych (lub do momentu jego zbycia, likwidacji lub ogłoszenia upadłości).
Tak więc zakupiony środek trwał rejestruje się w księgach rachunkowych nie jako koszt, ale jako Rzeczowe Aktywa Trwałe. Następnie, określa się dla niego okres prawdopodobnego wykorzystania ekonomicznego (np. 5 lat) i wysokość miesięcznych odpisów amortyzacyjnych (wartość środka trwałego jest dzielona przez liczbę miesięcy czy lat).
W jakiej formie można dokonywać odpisów amortyzacyjnych?
Odpisów amortyzacyjnych można dokonywać :
- w równych ratach co miesiąc albo
- w równych ratach co kwartał,
- albo jednorazowo na koniec roku podatkowego.
Co nie podlega amortyzacji?
Amortyzacji nie podlegają:
- grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów,
- budynki mieszkalne wraz ze znajdującymi się w nich dźwigami lub lokale mieszkalne, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawiane albo wynajmowane na podstawie umowy, jeżeli podatnik nie podejmie decyzji o ich amortyzowaniu,
- dzieła sztuki i eksponaty muzealne,
- wartość firmy, jeżeli wartość ta powstała w inny sposób niż kupno lub leasing,
- składniki majątku, które nie są używane na skutek zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej albo zaprzestania działalności, w której te składniki były używane; w tym przypadku składniki te nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono albo zaprzestano tę działalność.