Po sporządzeniu remanentu (inwentaryzacja, spis z natury) należy go wycenić, tak aby możliwe było jego zaksięgowanie w KPiR.
Aby zacząć wyceniać remanent, należy rozłożyć go na czynniki pierwsze, a więc różne grupy — materiały i towary handlowe, półwyroby i wyroby gotowe, produkcja niezakończona i zwierzęca, odpady użytkowe. Do każdej powyższej grupy będzie wyliczało się inną wycenę. Jaką?
Podatnik, który jest czynnym płatnikiem VAT, musi wycenić zakupione towary i materiały według cen netto, ale tylko w odniesieniu do tych materiałów/towarów, które zostały zakupione na fakturę VAT i od których przysługiwało prawo odliczenia podatku VAT.
Natomiast w reszcie przypadków musi wycenić dane pozycje spisu z natury według cen brutto.
Całą wartość rocznego spisu z natury trzeba ujmować w KPiR w dacie 31 grudnia. Przy czym należy podkreślić, że remanent początkowy na 1 stycznia także podlega wpisowi do KPiR – jest to wpis otwierający KPiR na kolejny, nowy rok.
Jak wycenić remanent?
- Towary handlowe, materiały podstawowe i pomocnicze – wycenia się według cen zakupu albo cen nabycia. W niektórych sytuacjach można wykonać wyceny według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu (jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia (np. ze względu na uszkodzenie towaru)).
- Półwyroby (półfabrykaty), wyroby gotowe i braki własnej produkcji – wycenia się na podstawie kosztów ich wytworzenia.
- Odpady użytkowe – utraciły swoją pierwotną wartość w toku produkcji; wycenia się według wartości oszacowanej z uwzględnieniem ich przydatność do dalszego użytkowania.
- Produkcję niezakończoną – w działalności usługowej i budowlanej; wycenia się według kosztów wytworzenia, jednak wartość ta nie może być niższa od kosztów materiałów bezpośrednio zużytych do produkcji.
- Produkcję zwierzęcą – wycenia się według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, uwzględniając gatunek, grupę i wagę zwierząt.
Co to jest cena zakupu i koszt wytworzenia?
- Cena zakupu – to cena jaką nabywca płaci za zakupione składniki majątku, pomniejszona o podatek od towarów i usług, podlegający odliczeniu zgodnie z odrębnymi przepisami, a przy imporcie powiększona o należne cło, podatek akcyzowy oraz opłaty celne dodatkowe, obniżona o rabaty, opusty, inne podobne obniżenia, w przypadku zaś otrzymania składnika majątku w drodze darowizny lub spadku – wartość odpowiadająca cenie zakupu takiego samego lub podobnego składnika.
- Koszt wytworzenia – to wszelkie koszty związane bezpośrednio i pośrednio z przerobem materiałów, z wyłączeniem kosztów sprzedaży wyrobów gotowych i usług.
Co z remanentem zerowym?
Remanent jest obowiązkowy, mówią o tym przepisy prawa — przepisy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Sporządzenie remanentu pomaga w prawidłowym obliczeniu wartości dochodu, oznacza to, że jest najważniejszą kwestią.
W sytuacji, gdy podatnik nie posiada żadnych towarów handlowych, materiałów czy innych artykułów podlegających spisowi i tak powinien sporządzić remanent zerowy. Dlaczego? Ponieważ taki remanent stanowi oświadczenie przedsiębiorcy, że na dzień 31 grudnia w firmie nie znajdują się żadne artykuły objęte obowiązkiem inwentaryzacji, tym samym podlega księgowaniu do KPiR z wartością równą 0.