Jak obliczać VAT, cenę netto i brutto? Brutto od netto, i netto od brutto? VAT od pojedynczej sztuki, czy od sumy?
Dla początkujących przedsiębiorców kwestie obliczania VAT są dość kłopotliwe – teoretycznie to kwestia mnożenia i dodawania, ale w praktyce okazuje się że nie zawsze jest tak różowo. Podstawy wydają sie proste. Załóżmy że sprzedajemy towar pewnej firmie za 100 zł netto, ze stawką 23% VAT. Oczywiście są inne stawki, ale ta jest dość popularna i ją przyjmiemy za podstawową.
1. Jak obliczyć kwotę VAT i Brutto?
kwota vat = kwota netto * 23% = 100 * 23% = 23 zł
23% to inaczej mówiąc 0,23, przy obliczeniach czasem łatwiej posługiwać się więc tym ułamkiem.
Jak obliczyć kwotę brutto?
kwota brutto = kwota netto * (100% + 23%) = kwota netto * 123% = 123
2. Czy VAT powinniśmy obliczać od kwoty netto, czy brutto? Otóż okazuje się, że ustawodawca dopuszcza obydwie możliwości. Jeśli chcemy podać klientowi cenę brutto np. 123 zł brutto, to możemy obliczyć VAT w następujący sposób:
kwota vat = (kwota brutto * 23%) / (100% + 23%) = 123 * 23% / 123% = 23 zł
kwotę netto można wówczas obliczyć jako:
kwota netto = kwota brutto – kwota vat
Warto pamiętać że paragony fiskalne mogą być naliczane wyłącznie od kwoty brutto. Jeśli wystawiamy fakturę do paragonu fiskalnego to wówczas również powinna ona zostać w ten sposób naliczona.
3. Wszystko wygląda pięknie dopóki nie dojdą problemy z zaokrągleniami, jak obliczyć VAT od produktu który kosztuje (brutto) 1 zł?
kwota vat = (1 * 23%) / (123%) = 0,1869918
Co zrobić z taką kwotą? Czy jest to poprawna kwota VAT na fakturze? Oczywiście nie. Zasadą generalnie stosowaną w rachunkowości jest zaokrąglanie wszelkich kwot pieniężnych do dwóch miejsc po przecinku. Z tego prostego powodu, że nie ma kwoty mniejszej niż 1 grosz. Zasada ta trochę utrudnia nam życie, o czym zaraz będziemy mieli się okazję przekonać. W powyższym przypadku końcowy wynik zaokrąglamy zgodnie z zasadą matematyczną – końcówki od 0,5 i więcej zaokrąglamy w górę, końcówki do 0,5 (bez 0,5) zaokrąglamy w dół. Czyli wynik powyższej operacji będzie wynosił 0,19 zł, i jest to nasza kwota VAT
Aby obliczyć kwotę netto:
kwota netto = kwota brutto – kwota VAT = 1 – 0,19 = 0,81 zł
4. Podobnie wygląda to z obliczaniem kwoty brutto od netto dla 1 zł netto:
kwota vat = kwota netto * 23% = 1 zł * 23% = 0,23 zł
kwota brutto = kwota netto + kwota VAT = 1 + 0,23 = 1,23 zł
5. Kolejne schody zaczynają się w przypadku takiego obliczania, gdy mamy kilka sztuk towaru. Przy dużych kwotach jakkolwiek będziemy liczyć VAT wyjdzie nam taka sama kwota. Przy małych cenach wyjdą nam jednak błędy wynikające z zaokrągleń. Mamy tu dwie możliwości: liczenie VAT od pojedynczej sztuki oraz liczenie VAT od całości. Załóżmy, że cena produktu to 0,1 zł netto (powiedzmy że to cena koszulki na dokumenty A4) – przy tej cenie najłatwiej będzie nam zauważyć różnice.
a) VAT od pojedynczej sztuki
vat = 0,1 zł * 23% = 0,023 zł = po zaokrągleniu 0,02 zł
jeśli sprzedaliśmy 100 sztuk, to łączny vat wyniesie:
łączny VAT = 100 * 0,02 = 2 zł
b) VAT od sumy towarów
w tym sposobie obliczenia najpierw obliczamy łaczną kwotę netto:
łączna kwota netto = 100 * 0,1 = 10 zł
łączny VAT = 10 zł * 0,23 = 2,3 zł
Jak więc widzimy w drugim przypadku VAT jest wyższy. Ustawodawca dopuszcza jednak obydwa sposoby naliczania podatku VAT.
Na koniec mogę polecić program Systim www.systim.pl z którego sam korzystam, który w prosty sposób pozwala na przeliczanie kwot VAT i netto/brutto, oraz wystawianie faktur zarówno od cen netto jak i brutto. Wersja podstawowa jest w pełni bezpłatna.
Witam
Temat stary ale trochę mnie zainteresował z racji wykonywanego zawodu – programista i akurat właśnie w tym obszarze też mam pole do popisu.
Odnośnie punktu 5 – to czy nie powinno być tak, że najpierw mnożymy 0,023 zł * 100 a później sam wynik zaokrąglamy. Wynika to z właśnie z tego, że spada precyzja obliczeń.
Jeśli wykonamy to właśnie tak 0,023 zł * 100 to wyjdzie nam taki sam VAT jak w podpunkcie 5b.
Nie wiem jak inne systemy (programy) ale akurat ten nad, którym pracuje operuje właśnie na takim podejście zapisując w bazie z precyzją do 6 miejsc po przecinku.
Pozdrawiam.
Obydwa podane w artykule sposoby są prawidłowe, tzn. zarówno ten z punktu 5a jak i 5b.
Sposób który podajesz nie jest prawidłowy, bo ustawa wyraźnie określa, w jaki sposób liczyć VAT:
– albo mnożąc kwotę netto faktury przez stawkę VAT
– albo sumując wszystkie poszczególne kwoty VAT z każdego z wiersza faktury.
Chyba, że na fakturze jest faktycznie 100 wierszy, i sumujesz 100 razy 0,02, to by było prawidłowe. Ale z 0,023 nie może być, bo w rachunkowości nie ma czegoś takiego jak 0,023 zł. Najmniejszą możliwą kwotą w PLN jaką możemy wykazać jest 1 grosz.
Precyzja obliczeń jak najbardziej spada, jest to normalna sytuacja i nie ma się co nią przejmować. Zapisywanie danych z 6 miejscami po przecinku nie ma też w tym wypadku sensu. Ale domyślamy się (ba, wiemy :), że nie jest to pewnie pierwszy i ostatni program w kraju który źle liczy 🙂
Co nie zmienia faktu, że przy dużych kwotach czasem nawet grosze mogą się nie pojawić na fakturze, nie ma więc co zaokrąglać, więc w większości przypadków kwota jest poprawna. Testowanie programów najlepiej przeprowadzać na drobnych, groszowych kwotach, wtedy wychodzą wszelkie nieprawidłowości.
Czy „kwota netto * 123% = 123 % „? No chyba nie bardzo 🙂 Raczej 123.
Oj, wpadł drobny błąd 😉 Dziękuje za czujność, już poprawione.
A gdzie ja robię błąd:
Mam cenę brutto 88zł, liczę z niej VAT
VaT = 88/1.23*0.23 = 16,45528455284553, co po zaokrągleniu daje 16.46
Czyli Netto = 88 – 16.46 = 71.54 Netto
I licząc ponownie 71.54 * 1.23 = 87.9942 co po zaokrągleniu daje 87.99 zł, czyli
Brutto Netto + Vat, 88 87.99!
Nie ma tu nigdzie błędu. Wykonujesz zaokrąglenia, które zmieniają kwotę – w jednym wypadku ją zwiększają, w drugim zmniejszają. Nie możesz dojść z powrotem do takich samych kwot, jeśli liczysz w dwie strony, a w jedną zwiększasz, w drugą zmniejszasz.
Taka sytuacja jest jak najbardziej naturalna, i obydwa sposoby liczenia VAT są dozwolone przez ustawodawcę. Byle na danej fakturze trzymać się jednego sposobu a nie kilku naraz 🙂
Witam.
Chodzi mi o dozwolenie przez ustawodawcę. Z czego wynika poprawność tych obliczeń (ustawa, rozporządzenie, orzeczenia sądów)?
Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług
Pod tym linkiem znajduje się tekst ujednolicony:
http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20040540535
Art. 106e i inne znajdujące się „przy nim”.
chcialam zapytac ile to bedzie netto od kwoty 561.90 brutto
Najpierw musimy obliczyć VAT:
561,9 zł brutto / 1,23 * 0,23 = 105,07 zł VAT
Następnie obliczamy netto:
561,9 brutto – 105,07 VAT = 456,83 zł netto
Witam,
mam pytanie ile będzie wynosił vat 23% za kwotę brutto 11877zł. Czy wyjdzie to 2732zł ( 11877 x 0,23) czy jak wychodzi według kalkulatora vat 2221zł ???
Proszę o pomoc.
VAT od kwoty brutto liczymy wzorem:
VAT = brutto / 1,23 * 0,23
czyli inaczej mówiąc
VAT = brutto / 123% * 23%
VAT od kwoty 11877 wyniesie więc 2220,90 (kwota zaokrąglona do pełnych groszy!).
> Mamy tu dwie możliwości: liczenie VAT od pojedynczej sztuki oraz liczenie VAT od całości…
niezgodne z aktualnymi przepisami, VAT winien być obliczany w stopce, od sumy netto lub brutto dla danej stawki
Niestety nie ma Pan racji, zgodnie z Art. 106e. p. 10:
„10. Podatnik może określić w fakturze również kwoty podatku dotyczące wartości poszczególnych dostarczonych
towarów i wykonanych usług wykazanych w tej fakturze; w tym przypadku łączna kwota podatku może być
ustalona w wyniku podsumowania jednostkowych kwot podatku.””