Zakładając własną działalność gospodarczą, musisz liczyć się z koniecznością dopełnienia różnego rodzaju formalności. Jedną z nich jest przyporządkowanie prowadzonej działalności do określonej kategorii wyszczególnionej w Polskiej Klasyfikacji Działalności. Ogółem rzecz biorąc, pod tym pojęciem rozumie się odgórnie przyjęty oraz odpowiednio usystematyzowany wykaz rodzajów działalności społeczno-gospodarczej, której podejmują się firmy w celu osiągnięcia korzyści materialnych. PKD klasyfikuje działalność gospodarczą na pięciu różnych poziomach. Są to sekcje, działy, grupy, klasy oraz podklasy. Do 2007 roku zawierała ona także podsekcje, ale ostatecznie z nich zrezygnowano.
Ewolucja klasyfikacji PKD
Polska Klasyfikacja Działalności została opracowana na bazie Europejskiej Klasyfikacji stworzonej w 1990 roku i zmodyfikowanej trzy lata później. Wydane w październiku 1997 roku Rozporządzenie Rady Ministrów wskazywało na konieczność stosowania przez dwa lata (w okresie od 1 stycznia 1998 do 31 grudnia 1999 roku) obu wyżej wspomnianych klasyfikacji równolegle. Wraz z nastaniem 1 stycznia 2000 roku postanowiono o całkowitej rezygnacji z korzystania z EKD na rzecz PKD. Ją samą poddano stosownym modyfikacjom w 2004 roku na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 stycznia 2004. Odnosiło się ono do wykorzystywania w dokumentacji, ewidencji i statystyce oraz rachunkowości, a także w systemach informacyjnych administracji publicznej i w urzędowych rejestrach tej klasyfikacji.
Rozporządzeniem z dnia 24 grudnia 2007 roku postanowiono o wprowadzeniu kolejnych modyfikacji w PKD. Decyzja ta była podyktowana dwojakiego rodzaju uwarunkowaniami. Przede wszystkim dążono do zwiększenia spójności klasyfikacji na poziomie międzynarodowym, a także próbowano ją dostosować do zmieniających się uwarunkowań gospodarczych i ekonomicznych, uzależnionych też od rozwoju nowoczesnych technologii.
Poziomy PKD 2007
Jak już było wspomniane, PKD funkcjonuje na pięciu odmiennych poziomach. Pierwszym z nich jest sekcja. Posiada ona jednoliterowe oznaczenia, ułożone w porządku alfabetycznym. Ogólna zbiorowość jest tutaj podzielona na 21 grupowań różnych typów działalności, pozostających ze sobą w ścisłym powiązaniu ze względu na tradycyjnie przyjęty, ogólny podział pracy.
Drugim poziomem są działy. Wyszczególniono w nich 88 grupowań rodzajów działalności, biorąc pod uwagę cechy mające zasadnicze znaczenie przy definiowaniu stopnia podobieństwa oraz przy rozstrzyganiu faktycznych powiązań zachodzących pomiędzy określonymi rodzajami działalności w gospodarce międzynarodowej, wskazywanych np. w tablicach przepływów międzygałęziowych. Działy oznacza się dwucyfrowym kodem numerycznym.
Trzeci poziom to grupy. W ich skład wchodzą 272 grupowania działalności. Wyodrębnia się je w oparciu o specyfikę przebiegu procesów produkcyjnych, zasadnicze przeznaczenie określonej działalności, a także charakter świadczonej usługi lub typ odbiorcy danego dobra. Oznaczenia w tym wypadku posiadają trzycyfrowy kod.
W poziomie czwartym, określanym klasą, wyróżnia się 615 grupowań rodzajów działalności, przy których zwraca się uwagę głównie na specjalizację działalności usługowej lub procesu produkcyjnego. Wykorzystuje się tutaj czterocyfrowe oznaczenia numeryczne.
Poziom piąty to podklasa, której nie uwzględnia klasyfikacja NACE Rev.2. Dotyczy ona 654 grupowań, podzielonych tak, aby możliwe było wyszczególnienie typowo polskich rodzajów działalności gospodarczej, poddawanych dodatkowo szczegółowym obserwacjom statystycznym. Podklasę oznacza się pięcioznakowym kodem numerycznym.
Zastosowanie PKD
Klasyfikację PKD wykorzystuje się do różnych celów. Najważniejszym z nich jest klasyfikowanie podmiotów gospodarczych na potrzeby funkcjonującego w Polsce krajowego urzędowego rejestru podmiotów gospodarki narodowej REGON, zgodnie z branżą, w której działa dana firma. Dzięki niej można odpowiednio opracowywać oraz porównywać ze sobą zestawienia statystyczne, sprawdzając tendencje panujące w różnych krajach. W ten sposób sporządza się wartościowe porównania międzynarodowe oraz opracowuje bilanse narodowej gospodarki, zwracając szczególną uwagę na zintegrowane rachunki narodowe.
PKD służy również rzetelnemu przedstawieniu struktury polskiej gospodarki z perspektywy społecznego podziału pracy. Co więcej, za jej pomocą można również dokonać ekonomicznej analizy rozwoju gospodarczego poprzez zestawianie ze sobą dynamicznych szeregów.
Kody PKD – gdzie się wpisuje?
Właściwy kod PKD należy umieścić na składanym do urzędu wniosku CEIDG dotyczącym założenia własnej działalności gospodarczej. Na druku trzeba je umieścić w odpowiednim miejscu, wskazując jeden kod główny i co najwyżej 6 uzupełniających. Jeśli przedsiębiorca ma wątpliwości, jaki kod wybrać dla danego rodzaju działalności, powinien poradzić się w tej kwestii specjalistów z biura rachunkowego. Kody PKD można modyfikować w zależności od zmiany typu działalności w ciągu funkcjonowania firmy. Można też poprosić o odpłatną pomoc Urząd Statystyczny w Łodzi.
Autor: Łukasz Stachurski
Źródła:
1. http://www.pkd.com.pl/wyszukiwarka/lista_pkd (dostęp z dnia 30.07.2020 r.)
2. https://www.biznes.gov.pl/pl/tabela-pkd (dostęp z dnia 4.08.2020 r.)
3. http://www.klasyfikacje.gofin.pl/pkd/4,0.html (dostęp z dnia 6.08.2020 r.)
