Każdy właściciel firmy, który prowadzi działalność gospodarczą, musi liczyć się z tym, że jego firma może ona stać się obiektem zainteresowania ze strony organów kontroli skarbowej.
Urząd skarbowy ma prawo, by skontrolować czy podatki są opłacane w prawidłowy sposób. Kontrola skarbowa nakłada na przedsiębiorcę – podatnika nie tylko pewne obowiązki, ale także przyznaje mu określone prawa.
Prawa podatnika podczas kontroli:
-
Kontrola skarbowa zawsze musi być poprzedzona zawiadomieniem ze strony instytucji skarbowej, które powinno wpłynąć od 7 do 30 dni przed podjęciem działań kontrolnych. Jeżeli kontrola podatkowa ma zostać przeprowadzona przed upływem 7 dni od dnia otrzymania zawiadomienia, wtedy konieczna staje się zgoda osoby kontrolowanej. Natomiast w przypadku braku rozpoczęcia kontroli podatkowej w terminie przed upływem 30 dni od daty otrzymania zawiadomienia fiskus jest zobligowany do określenia nowego terminu.
-
Osoba, która będzie przeprowadzać kontrolę, musi zawsze okazać legitymacje służbową.
-
Kontrola nie powinna dotyczyć sprawy, która była już kiedyś kontrolowana i została ona już zakończoną decyzją ostateczną.
-
Osoba kontrolująca nie może wykroczyć poza przedmiot kontroli. Osoby prowadzące kontrole nie mają prawa kontrolować innego podatku bądź okresu rozliczeniowego.
-
Dana kontrola nie może ciągnąć się w nieskończoność, osoby kontrolujące mają obowiązek ją zakończyć bez zbędnej zwłoki, ustawa o swobodzie działalności gospodarczej oznacza, że w roku kalendarzowym czas trwania kontroli nie może przekroczyć 12 dnia roboczych w sytuacji mikroprzedsiębiorców i 18 dni roboczych w przypadku małych przedsiębiorców.
-
Zebrane dokumenty po zakończonym czasie kontroli nie stanowią żadnych dowodów: jeśli pracownicy urzędu prowadzą kontrolę mimo tego, że upłynął czas wskazany w upoważnieniu, wówczas zebrany przez nich materiał dowodowy nie może stanowić dowodu w postępowaniu podatkowym.
-
Osoba kontrolowana ma prawo wziąć udział w przeprowadzanych dowodach: przedsiębiorca musi być zawiadomiony o miejscu oraz terminie przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków, opinia biegłych bodaj na 3 dni przed terminem jej przeprowadzenia, natomiast dowód z oględzin nie później niż chwilę przed podjęciem tejże czynności.
-
Właściciel firmy może wyznaczyć osobę, która będzie mogła go reprezentować w czasie kontroli (z tego prawa może skorzystać w dowolnym czasie).
-
Przedsiębiorca ma również prawo do tego, aby złożyć zastrzeżenia i wyjaśnienia, jeśli uważa, że pracownicy urzędu nie uwzględnili istotnych okoliczności oraz dowodów potwierdzających. Przedsiębiorca musi to wykonać w formie pisemnej w terminie 14 dni od czasu otrzymania protokołu kontroli.
-
W momencie, kiedy przedsiębiorca na skutek przeprowadzanej kontroli z naruszeniem przepisów prawa poniósł jakieś straty, to przysługuje mu wówczas odszkodowanie. Roszczenie musi być dochodzone przed sądem powszechnym w trybie przepisów prawa cywilnego.
W jaki sposób uprzedzić pracowników o kontroli ?
W momencie, kiedy przedsiębiorca o planowanej przez urząd kontroli podatkowej, ma obowiązek przekazania tej informacji wszystkim podwładnym, którzy są obciążeni kwestiami finansowo – księgowymi. Osoby kontrolujące nie tylko przeglądają dokumentację, ale również mogą zadawać pytania dotyczące badanego obszaru i prosić o wyjaśnienia.
Do udzielenia informacji w kwestiach objętych kontrolą podatkową w zakresie wykonywanych działań mają obowiązek:
-
osobach upoważnionych do reprezentacji kontrolowanego albo prowadzących jego sprawy,
-
pracownikach,
-
osobach współdziałających z kontrolowanym.
Obowiązki przedsiębiorcy podczas kontroli
Podczas kontroli skarbowej przedsiębiorca ma obowiązek zapewnienia wstępu na grunt, wstęp do budynków, pomieszczeń, lokali itp.
Do obowiązków pracodawcy należy także udostępnienie ksiąg, akt, a także dokumentów związanych z przedmiotem kontroli. Przedsiębiorca ma również za zadanie okazanie majątku, który podlega kontroli i umożliwienie jego oględzin. Właściciel musi również wyrazić zgodę na filmowanie, fotografowanie, dokonywanie nagrań dźwiękowych. Przetłumaczyć tekst na język polski dokumentacji, która została sporządzona w języku obcym. Do obowiązków przedsiębiorcy należy również (w miarę możliwości) udostępnić pomieszczenie oraz miejsce do przechowywania dokumentów.
