Wstępne i ostateczne zamknięcie ksiąg rachunkowych za rok 2022
Jak wynika z treści art. 12 ust. ustawy o rachunkowości, terminem zamknięcia ksiąg rachunkowych jest dzień kończący rok obrotowy, nie później niż w ciągu 3 miesięcy od zaistnienia tego zdarzenia.
W punkcie 1 tej ustawy, jest mowa o wstępnym zamknięciu ksiąg rachunkowych.
Kierownik jednostki powinien w tym czasie zapewnić sporządzenie sprawozdania finansowego i przedstawić je właściwym organom, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, postanowieniami statutu lub umowy. W sytuacji gdy rokiem obrotowym jest rok kalendarzowy, to termin na jego sporządzenie upłynął 31 marca 2023r.
Organy o których mowa wyżej mają czas na zatwierdzenie takiego sprawozdania nie później niż 6 miesięcy od dnia bilansowego. W związku z tym, sprawozdanie finansowe powinno zostać zatwierdzone do 30 czerwca 2023.
W przeciągu 15 dni od zatwierdzenia, powinno nastąpić ostateczne zamknięcie ksiąg handlowych. Zamknięcie takie powinno spowodować brak możliwości dokonywania zmian w księgach rachunkowych i w samym sprawozdaniu.
Oznacza to, że błędy stwierdzone po wstępnym zamknięciu ksiąg rachunkowych, można odpowiednio skorygować i ponownie sporządzić sprawozdanie finansowe z uwzględnieniem korekty.
Po zatwierdzeniu sprawozdania, zapisy korygujące wprowadza się do ksiąg rachunkowych na bieżąco, czyli w okresie, w którym jednostka otrzymała informacje wpływające na to sprawozdanie.
Rodzaje popełnianych błędów i obowiązek ich korygowania oraz ocena ich istotności przed ujęciem w księgach rachunkowych.
W przypadku wykrycia błędu oraz otrzymania informacji mających znaczący wpływ na sprawozdanie finansowe lub stwierdzenia przez biegłego rewidenta nieprawidłowości podczas jego badania, należy dokonać zmiany w jego zapisie. Z zasady, wszystkie wykryte błędy, bez względu na to, czy były popełnione w bieżącym roku czy w poprzednich latach obrotowych, podlegają korekcie. Mają w tym przypadku zastosowanie zasady z art.54 ust. 1-3 ustawy o rachunkowości. Dodatkowo można również skorzystać z wyjaśnień zawartych w Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 7.
Przed ujęciem korekty, należy ocenić istotność błędu oraz to czy wpływa on na jakość zatwierdzonych sprawozdań finansowych. Przy jej ocenie można skorzystać z metod stosowanych przez biegłych rewidentów badających sprawozdania, czyli przyjmując poziom istotności błędów na podstawie wielkości sumy bilansowej, sumy aktywów netto, przychodów ze sprzedaży, zysku brutto i netto.
Czynnikiem rozstrzygającym o istotności jest wielkość i rodzaj pominięcia, oraz kombinacje tych czynników w kontekście towarzyszących okoliczności. Należy wziąć pod uwagę, iż każdy błąd z osobna może być nieistotny, a łącznie mogą spowodować zniekształcenie sprawozdania finansowego.
W oparciu o wskazania KSR, przyjmuje się błąd jako istotny, jeżeli poniższe wskazania zostają osiągnięte lub przekroczone:
od 0,5% – 10% sumy bilansowej,
od 5% do 10% wyniku działalności gospodarczej brutto,
od 1% do 2% kapitałów własnych,
od 0,5% do 1% przychodów ze sprzedaży.
Wskazane wielkości procentowe służą jedynie pomocą przy ocenie poziomu istotności a nie wynikają z przepisów. Każda jednostka ustala i zapisuje samodzielnie przyjęte zasady w polityce rachunkowości.
Błędy wykryte w sporządzonym sprawozdaniu finansowym mogą polegać na pominięciu operacji gospodarczej lub jej nieprawidłowym ujęciu. Są one wynikiem m.in.:
- błędnego zastosowania zasad polityki rachunkowości,
- pomyłek arytmetycznych,
- nieprawidłowej interpretacji zdarzeń gospodarczych,
- niedopatrzeń lub oszustw.
Sposób korekty błędów wykrytych po sporządzeniu sprawozdania finansowego.
Wyjaśnienie znajdziemy min. w pkt 5.4 KSR nr 7, według którego powinno poprawiać się błędy
istotne popełnione w 2022 r., które ujawnione zostały po sporządzeniu sprawozdania finansowego za 2022 r., ale jeszcze przed jego zatwierdzeniem i dokonać należy zapisów korygujących we wstępnie zamkniętych księgach rachunkowych za 2022 r. Następnie sporządza się jeszcze raz sprawozdanie za 2022 r., uwzględniające korektę błędu.
Natomiast skutki korekty błędu nieistotnego popełnionego w 2022 r., wykrytego po sporządzeniu sprawozdania za ten rok, ujmuje się w księgach rachunkowych 2023 r., a sporządzone już sprawozdanie za 2022r. pozostawia się bez zmian.
Źródła:
https://www.pit.pl/ksiegowosc/korekty-sporzadzonego-sprawozdania-finansowego-za-2022-r-1008202 ( dostęp z dnia 07.04.2023).
https://sgk.gofin.pl/11,6618,293386,korekta-bledow-po-sporzadzeniu-sprawozdania-finansowego-za.html ( dostęp z dnia 11.04.2023).