Spółki z.o.o. to bardzo popularna forma prowadzenia działalności gospodarczej. Tego typu spółka dysponuje osobowością prawną. W oparciu o nią funkcjonuje na rynku. Administrowaniem spółką zajmuje się specjalnie powołany w tym celu zarząd oraz zgromadzenie wspólników. Za wspólnika uważa się każdego udziałowca, który dysponuje przynajmniej jednym udziałem, dającym mu prawo głosu. Zasadniczo nie ma znaczenia, ilu wspólników ma dana spółka. Każda z tych osób ma swobodny dostęp do danych finansowych prowadzonego podmiotu. Może także kontrolować poczynania innych wspólników. Wspólnik ma prawo do udziału w zyskach poprzez otrzymywaną co roku dywidendę. Jednak w przypadku ponoszenia przez spółkę strat, musi liczyć się z koniecznością pokrycia przynajmniej części zobowiązań podmiotu. Warto dowiedzieć się, kto może zostać wspólnikiem spółki z.o.o. oraz jak wygląda procedura powoływania członków zarządu.
Wspólnik spółki z.o.o. – kto może nim zostać?
Wspólnikami w spółce z.o.o. mogą zostać zarówno osoby fizyczne i prawne, jak i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. W każdym jednak z wymienionych przypadków obowiązują nieco inne kryteria zyskiwania prawa do wejścia w spółkę z.o.o.
Jeśli chodzi o osoby fizyczne, muszą one przede wszystkim mieć pełną zdolność do czynności prawnych. W ciągu ostatnich pięciu lat dana osoba nie powinna być karana za przestępstwa gospodarcze, czyli przeciwko mieniu oraz obrotowi gospodarczemu i pieniężnemu. Wspólnikiem spółki z.o.o. nie może zostać też osoba, na której ciąży zakaz prowadzenia działalności gospodarczej lub zajmowania określonego stanowiska.
Za osoby prawne uznaje się m.in. firmy, spółdzielnie, spółki akcyjne, organy administracji samorządowej, różnego rodzaju stowarzyszenia i związki zawodowe, a także szkoły wyższe i partie polityczne. W określonych sytuacjach mogą one nabyć udziały w danej spółce z.o.o. Jednoosobowa spółka z.o.o. nie może założyć innej tego typu spółki.
Wspólnikami spółki z.o.o. mogą zostać również tzw. ułomne osoby prawne. Dotyczy to spółek handlowych (jawnej, partnerskiej, komandytowej i komandytowo-akcyjnej), a także spółek kapitałowych będących w organizacji.
Prawa i obowiązki wspólników spółki z.o.o.
Spółki z.o.o. charakteryzują się tym, że ich wspólnicy nie odpowiadają swym osobistym majątkiem za zobowiązania podmiotu. Zakres ciążącego na nich ryzyka finansowego ogranicza się zatem wyłącznie do wysokości wkładu wniesionego w spółkę. Wspólnicy nie muszą opłacać składek na ubezpieczenia zdrowotne i społeczne, jeśli nie są jednocześnie pracownikami bądź zleceniobiorcami spółki. Obowiązek ten nie dotyczy również prezesów spółki z.o.o., ponieważ stanowisko to wynika z wewnętrznego stosunku organizacyjnego, a nie stosunku pracy. Wszyscy wspólnicy mają jednakowe prawa. Zalicza się do nich:
- prawo do kontrolowania poczynań spółki – wspólnik może np. w dowolnym momencie przeglądać sprawozdania finansowe spółki, księgi rachunkowe itp.,
- prawo do głosu i uczestnictwa w Zgromadzeniu Wspólników – ilość głosów każdego wspólnika zależy od ilości posiadanych udziałów; ważniejsze decyzje dotyczące funkcjonowania podmiotu zapadają na drodze głosowania większością bezwzględną lub kwalifikowaną,
- prawo do zbywania udziałów – wspólnik może w dowolnym momencie sprzedać lub odstąpić swoje udziały innej osobie,
- prawo do pobierania dywidend – o terminach i sposobach wypłacania należnych pieniędzy decyduje Zgromadzenie Wspólników.
Głównym obowiązkiem wspólników jest wnoszenie do spółki wkładów pieniężnych oraz dopłat. Niektórzy z nich muszą też podejmować się odpłatnego świadczenia na rzecz spółki określonych zadań.
Jak powołać członka zarządu spółki?
Członka zarządu spółki powołuje się standardowo w drodze uchwały, chyba że w statucie spółki znajdują się inne zapisy. Taką uchwałę wydaje zgromadzenie wspólników. Uchwała musi zapaść bezwzględną większością głosów w tajnym głosowaniu. Wniosek o zmianę wpisu widniejącego w KRS musi zostać złożony do organu sądowego w nieprzekraczalnym terminie 7 dni od powołania członka zarządu. Zgłoszenia trzeba dokonać na specjalnie przeznaczonym do tego formularzu KRS-Z3 z dołączonym formularzem KRS-ZK. Do wniosku trzeba dołączyć tekst pisemnej uchwały podjętej przez zgromadzenie wspólników, a także dowód uiszczonej opłaty sądowej oraz opłaty za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Warto nadmienić, że umowa dotycząca powołania nowego członka zarządu spółki nie wpływa w żaden sposób na zmianę umowy spółki. Dlatego nie ma konieczności jej sporządzania w formie aktu notarialnego.
Pociągnięcie wspólnika spółki z.o.o do odpowiedzialności
W niektórych sytuacjach wspólnik spółki z.o.o. może zostać pociągnięty do odpowiedzialności karnej. Dotyczy to przede wszystkim sytuacji działania na szkodę spółki na przykład poprzez utrudnianie założenia spółki lub też celowe niewłaściwe sformułowanie umowy spółki. Jeśli danej osobie zostanie udowodniona wina w takiej sprawie, musi ona liczyć się ze stosownymi konsekwencjami karnymi za umyślne działania lub zaniedbania.
Źródła:
- https://www.biznes.gov.pl/pl/firma/zakladanie-firmy/chce-zalozyc-spolke-kapitalowa/spolka-z-ograniczona-odpowiedzialnoscia (dostęp z dnia 20.05.2021 r.)
- https://spolka.org/zarzad-spolce-ograniczona-odpowiedzialnoscia-warto-wiedziec/ (dostęp z dnia 17.05.2021 r.)
