Ze względu na fakt, iż ceny zakupywanych materiałów i koszty produkcji zmieniają się w czasie, bardzo ważne jest pojęcie metod wyceny zapasów. Warto też zastanowić się nad tym jaką metodę wybrać i co każda z metod oznacza.
Dowiedz się, czym jest metoda wyceny zapasów FIFO i LIFO
Często zdarzają się sytuacje, gdy zapasy znajdujące się na magazynie są przyjmowane w różnych cenach. Jeżeli sprzedawca dokonuje wydania zapasu z magazynu na rzecz klienta, musi zdecydować po jakiej cenie ma zaksięgować podane wydanie.
Przedsiębiorstwa przyjmują jedną wybraną metodę wyceny wspomnianych zapasów. Według ustawy o rachunkowości wyróżniamy trzy metody wyceny zapasów. Między innymi FIFO i LIFO.
Metoda FIFO
Metoda FIFO (First In, First Out – pierwsze weszło, pierwsze wyszło), inaczej zwanej ceny najwcześniejszej, to metoda wyceny zapasów i ich rozchodu. Polega to na księgowaniu rozchodu począwszy od tej jednostki towaru, która została przyjęta do magazynu najwcześniej.
Metoda ta może być wykorzystywana do wyceny zarówno produktów, towarów jak i materiałów.
Metoda LIFO
Metoda LIFO (Last In, First Out – ostatnie weszło, pierwsze wyszło), inaczej zwanej ceny kosztu najpóźniejszej, to metoda wyceny rozchodu zapasów. Polega na księgowaniu rozchodu począwszy od ostatniej jednostki przyjętej do magazynu.
Metoda ta może być wykorzystywana do wyceny materiałów, towarów oraz produktów.
Zgodnie z modelem wyceny LIFO, w momencie wydawania zapasu z magazynu, przedsiębiorstwo księguje wydanie w wartości ostatnio przyjętego towaru, a gdy jego ilość się wyczerpie, po cenie poprzedniej.
Przykłady
Przedsiębiorstwo X na początku maja posiadało zapasy 400 kg materiałów, które wycenione były na 30 zł/kg. W ciągu wspomnianego miesiąca dokonano dwa razy zakupów materiałów od kontrahenta – w dniu 10 maja i 25 maja. W dniu 10 maja zakupiono 500 kg materiałów po 40 zł/kg a 25 maja 100 kg po 45 zł/kg. Dokonano jeszcze jednego zakupu dnia 26 maja w ilości 200 kg po 60zł/kg, jednakże przedsiębiorstwo nie otrzymało faktury za zakupione materiały z ostatniej dostawy.
26 maja przedsiębiorstwo wydało do produkcji 1 000 kg materiału.
1. metoda FIFO
- Wartość rozchodu materiałów wycenionych metodą FIFO wynosi: 400 kg x 30 zł/kg + 500 kg x 40 zł/kg + 100 kg x 45 zł/kg = 36 500 zł
- Wartość zapasu na koniec stycznia wynosi: 200 kg x 60 zł/kg = 12 000 zł
Księgowania:
1. Zakup materiałów dokonany 10 maja: 500 kg po 40 zł/kg:
Wn „Materiały” 20 000 Ma „Rozrachunki z dostawcami” 20 000
2. Zakup materiałów dokonany 25 maja: 100 kg po 45 zł/kg:
Wn „Materiały” 4 500 Ma „Rozrachunki z dostawcami” 4 500
3. Przyjęcie materiałów zakupionych 26 maja: 200 kg po 60 zł/kg:
Wn „Materiały” 12 000 Ma „Rozliczenie zakupu” 12 000
5. Wydanie do produkcji materiałów na kwotę 47 000 zł:
Wn „Zużycie materiałów” 36 500 Ma „Materiały” 36 500
Saldo końcowe konta „Rozliczenie zakupu materiałów” stanowią dostawy niefakturowane materiałów zakupionych 21 i 27 stycznia.
2. metoda LIFO
- Wartość rozchodu materiałów wycenionych metodą LIFO wynosi: 200 kg x 60 zł/kg + 100 kg x 45 zł/kg + 400 kg po 40 zł/kg = 32 500 zł
- Wartość zapasu na koniec stycznia wynosi: 400 kg x 30 zł/kg + 100 kg x 40 zł/kg = 16 000 zł
Księgowania:
1. Zakup materiałów dokonany 10 maja: 500 kg po 40 zł/kg:
Wn „Materiały” 12 000 Ma „Rozrachunki z dostawcami” 12 000
2. Zakup materiałów dokonany 25 maja: 100 kg po 45 zł/kg:
Wn „Materiały” 4 500 Ma „Rozrachunki z dostawcami” 4 500
3. Przyjęcie materiałów zakupionych 26 maja: 200 kg po 60 zł/kg:
Wn „Materiały” 16 000 Ma „Rozliczenie zakupu” 16 000
5. Wydanie do produkcji materiałów na kwotę 33 250 zł:
Wn „Zużycie materiałów” 32 500 Ma „Materiały” 32 500
