Obecnie coraz więcej polskich firm decyduje się na przeniesienie części prowadzonej działalności gospodarczej zagranicę. Jest to doskonałe rozwiązanie dla przedsiębiorstw szukających nowych rynków zbytu. Trzeba mieć jednak świadomość, że zasięg międzynarodowy funkcjonowania podmiotu gospodarczego nieodmiennie wiąże się z koniecznością ponoszenia różnych wydatków w krajach ościennych. Wówczas pojawiają się wątpliwości co do poprawnego rozliczania transakcji zagranicznych, bazując na przepisach dotyczących VAT. Wielu z nas nie wie na przykład, jakie zasady obowiązują przy odliczaniu VAT od zakupionego za granicą Polski paliwa. Warto poszerzyć naszą wiedzę w tym zakresie.
Co do zasady, uznaje się, że paliwo jest towarem, definiowanym w obecnie obowiązującej ustawie jako rzeczy materialne i ich części, a także różne rodzaje energii. Przyznany paliwu status towaru nie jest jednak równoznaczny z możliwością zaklasyfikowania jego zakupu do transakcji dokonywanych w ramach wewnątrzwspólnotowej wymiany towarów. Dzieje się tak dlatego, ponieważ zakupione paliwo nie podlega samoistnemu przetransportowaniu oraz przesłaniu do Polski. Zakup paliwa na terenie innego kraju Unii Europejskiej rodzi zatem określone zobowiązania podatkowe wobec tego kraju, zwłaszcza jeśli paliwo to zostaje na bieżąco zużyte w trakcie jazdy. Oznacza to konieczność rozliczenia wspomnianego zobowiązania w oparciu o reguły podatkowe obowiązujące w systemie prawnym danego kraju. W Polsce nie trzeba natomiast opodatkowywać tego rodzaju transakcji, jeśli została ona dokonana na terenie innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej. W związku z tym nie ma konieczności zamieszczania informacji o jej zaistnieniu w deklaracji VAT-7.
Co do zasady, polski podatnik może ubiegać się o zwrot naliczonego podatku z tytułu nabycia paliwa w innym kraju zrzeszonym w UE. W takiej sytuacji jednak nie bierze się pod uwagę polskich mechanizmów zwrotu VAT. Osoby zainteresowane skorzystaniem z tego prawa powinny zatem złożyć stosowny wniosek dotyczący zwrotu zapłaconego za granicą podatku od wartości dodanej. W tym celu trzeba wykorzystać specjalny formularz VAT-REF, który składa się do odpowiednich organów podatkowych danego kraju, gdzie transakcja faktycznie miała miejsce. W całym procesie pośredniczy zazwyczaj polski urząd skarbowy. Obecnie do załatwiania tego typu spraw wykorzystuje się komunikację elektroniczną. Wypełniony formularz trafia najpierw do naczelnika właściwego polskiego urzędu skarbowego, a następnie do danego organu podatkowego, działającego w konkretnym państwie członkowskim. Termin zgłoszenia mija zawsze 30 września roku następującego po roku podatkowym, w którym dokonano określonej transakcji.
Zwrot zapłaconego za granicą VAT powinien dotyczyć okresu co najmniej kilku miesięcy. Obowiązujące prawo pozwala na to, aby okres ten mieścił się w przedziale od 3 do 12 miesięcy. W takim wypadku postulowana kwota zwrotu winna wynosić co najmniej 400 euro lub równowartość tej sumy liczonej w krajowej walucie. Jeśli natomiast okres zwrotu odnosi się co całego roku kalendarzowego lub pozostałej jego części, limit kwoty VAT wyznaczono na 50 euro (lub równowartość tej sumy w krajowej walucie).
Na rozpatrzenie przesłanego wniosku państwo członkowskie ma zwykle czas do czterech miesięcy od momentu jego otrzymania. Może się jednak zdarzyć, że administracja danego państwa będzie potrzebować od podatnika dodatkowych informacji. W takim przypadku wspomniany termin wydłuża się do ośmiu miesięcy od chwili przesłania wniosku. Po upływie wspomnianych terminów, jeśli organy podatkowe zadecydują o przyjęciu wniosku, muszą uiścić zwrot nie później niż w ciągu 10 dni roboczych od momentu wydania decyzji. Trzeba mieć jednak świadomość, że organy podatkowe innego kraju mogą również postanowić o odrzuceniu danego wniosku.
Prawo do otrzymania zwrotu zapłaconego w innym kraju podatku VAT dotyczy jedynie tych podatników, którzy w trakcie trwania okresu zwrotu nie posiadali na terytorium danego kraju siedziby własnej firmy lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywano określonych zagranicznych transakcji. Podatnicy, których dotyczyły wyszczególnione powyżej sytuacje, mogą jednak ubiegać się o zwrot tego podatku, respektując jednak przy tym obowiązujące w danym kraju ustawodawstwo odnoszące się do tych zagadnień. W praktyce oznacza to brak konieczności składania deklaracji VAT-REF w organie podatkowym innego kraju za pośrednictwem polskiego urzędu skarbowego.
Reasumując, trzeba stwierdzić, że transakcje odnoszące się do zakupu paliwa na terenie Unii Europejskiej podlegają opodatkowaniu zgodnie z obowiązującym w danym kraju systemem podatkowym. Po spełnieniu odpowiednich warunków można jednak ubiegać się o zwrot podatku.
Autor: Łukasz Stachurski
