Osoby, które prowadzą własną działalność gospodarczą, opłacają dobrowolnie ubezpieczenie chorobowe. W przypadku przebywania na zwolnieniu lekarskim przedsiębiorcom przysługuje prawo do pobierania zasiłku chorobowego w odpowiedniej wysokości. W tym czasie chory posiadający własną firmę zostaje też zwolniony z konieczności opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne i emerytalne. Zasadniczo jeśli przedsiębiorca w ciągu miesiąca choruje przez 12 dni i dysponuje poświadczeniem tego faktu w postaci zaświadczenia lekarskiego, zostanie całkowicie zwolniony z obowiązku opłacenia składek ZUS za ten okres.
Zasiłek chorobowy – najważniejsze informacje
Co do zasady, zasiłek chorobowy w określonych sytuacjach może pobierać zarówno osoba prowadząca przedsiębiorstwo, jak i jej współpracownik, który pomaga w prowadzeniu działalności. Osoby te do uzyskania wspomnianego prawa upoważnia czasowa niezdolność do wykonywania obowiązków służbowych ze względu na chorobę.
Wymaga się jednak udokumentowania tego stanu rzeczy poprzez przesłanie do ZUS-u zaświadczenia lekarskiego w formie elektronicznego formularza ZUS ZLA. Należy pamiętać o konieczności spełnienia określonych warunków, aby uzyskać prawo do pobierania zasiłku chorobowego. Najważniejszym z nich jest terminowe opłacanie składki chorobowej. W przypadku przedsiębiorców świadczenie to ma charakter dobrowolny.
Podstawa wymiaru składki w tym przypadku jest dokładnie taka sama jak podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Składka wynosi 2,45% tej podstawy, której kwota w 2021 roku wynosi 3155,40 zł. To oznacza, że minimalna wysokość składki chorobowej obecnie oscyluje na poziomie 77,31 zł. Co istotne, nie ma możliwości zadeklarowania innej podstawy wymiaru składek niż wspomniana powyżej.
Obowiązujące terminy
Do uzyskania prawa do zasiłku chorobowego na czas tymczasowej niezdolności do pracy wymagane jest terminowe opłacanie składki chorobowej. Osoby, które wypełniają ten obowiązek wyłącznie za siebie, muszą to czynić do 10 dnia każdego miesiąca, a przedsiębiorcy zatrudniający pracowników do 15 dnia miesiąca. Nieterminowe opłacenie choćby jednej składki chorobowej powoduje utratę prawa do otrzymania zasiłku na okres trzech miesięcy od tego zdarzenia.
Karencja
Warto mieć świadomość, że jednokrotne zapłacenie składki nie uprawnia jeszcze płatnika do uzyskania możliwości pobierania zasiłku chorobowego. Prawo to może zostać przyznane dopiero po upływie 3 miesięcy od zgłoszenia do ubezpieczenia chorobowego.
W praktyce oznacza to, że w razie konieczności płatnik może wnioskować o przyznanie mu zasiłku chorobowego dopiero po upływie 90 dni od objęcia go prawem do ubezpieczenia chorobowego.
Od tej zasady istnieje jednak pewien wyjątek. W sytuacji bowiem, gdy dana osoba posiadała już ubezpieczenie chorobowe z innego tytułu (np. pracy na etacie lub na umowę zlecenie) i postanowiła kontynuować to prawo w oparciu o prowadzoną działalność gospodarczą, nie musi odbywać okresu karencji. Bardzo ważne jest jednak aby pomiędzy okresem obowiązywania poprzedniego ubezpieczenia a objęciem nowym upłynęło nie więcej niż 30 dni.
Spóźnienia w opłacaniu składki
Terminowego opłacania składki w dokładnie takiej wysokości, w jakiej została ona ustalona, należy bezwzględnie przestrzegać. Wszelkie zaniedbania w tym względzie skutkują bowiem utratą prawa do pobierania zasiłku chorobowego w razie choroby na 90 dni. Po upływie tego czasu należy dokonać ponownego zgłoszenia do systemu ubezpieczeń chorobowych.
W praktyce oznacza to zatem konieczność spełnienia szeregu dodatkowych formalności. O przywrócenie praw do uzyskiwania świadczeń chorobowych można wnioskować wcześniej. Jednak decyzję w tej sprawie podejmuje zawsze ZUS według własnego uznania.
Potrzebne dokumenty
Do uzyskania prawa do zasiłku chorobowego niezbędne jest złożenie określonych dokumentów. Chodzi tutaj przede wszystkim o zwolnienie lekarskie oraz wypełniony formularz ZUS Z-3b. Pierwszy z tych dokumentów trafia do ZUS-u automatycznie (przesyła go lekarz), podatnikowi pozostaje zatem zadanie dostarczenia do urzędu drugiego ze wspomnianych dokumentów.
Co do zasady, wypłata zasiłku przez ZUS powinna nastąpić w terminie 30 dni od złożenia dokumentów lub zapłacenia ostatniej składki chorobowej (bierze się tutaj pod uwagę zdarzenie, które nastąpiło później). Jeśli doszło do przekroczenia tego terminu, płatnikowi przysługuje prawo do ubiegania się o zapłatę odsetek ustawowych.
Wysokość zasiłku chorobowego
Na wysokość zasiłku chorobowego wpływa przede wszystkim wysokość podstawy wymiaru składek. Teoretycznie można zadeklarować inną podstawę wymiaru składek pod warunkiem, że będzie ona wyższa niż ta, którą ZUS ustalił dla firm. Podstawę wymiaru składek oblicza się, biorąc pod uwagę średnią podstawę wymiaru składek z okresu ostatniego roku pomniejszoną o 13,71%. Miesięczna kwota zasiłku jest równa 80% wyliczonej podstawy (w przypadku kobiet w ciąży jest to 100% podstawy). Za każdy dzień choroby można pobrać 1/30 wspomnianej kwoty. Od tej sumy zostaje jeszcze potrącona 17-procentowa zaliczka na podatek dochodowy.
Źródła:
- https://zus.pox.pl/zus/zasilek-chorobowy-a-dzialalnosc-gospodarcza.htm (dostęp z dnia 19.04.2021 r.)
- https://www.zus.pl/elektroniczne-zwolnienia-lekarskie-e-zla-/e-zla-informacje-dla-ubezpieczonych/otrzymales-e-zla-jakie-dokumenty-powinienes-zlozyc-aby-otrzymac-zasilek-chorobowy/jestes-przedsiebiorca-i-ubiegasz-sie-o-zasilek-chorobowy (dostęp z dnia 25.04.2021 r.)
